یکی از جراحی های مهم، جراحی تعویض مفصل زانو می باشد.
متاسفانه اغلب افراد در مورد چگونگی این عمل و نحوه مراقبت صحیح از مفصل اطلاعات کافی ندارند.
از طرف دیگر برخی از مهم ترین دغدغه های بیمارانی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند عبارتند از:
بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو کیست؟
عوارض تعویض مفصل زانو چیست؟
هزینه تعویض مفصل زانو در تهران چقدر است؟
لذا تصمیم گرفتیم تا در این مقاله در مورد مراقبت های لازم و جزییات جراحی تعویض مفصل زانو با شما صحبت کنیم.
در صورتی که شما نیز دچار آسیب دیدگی در زانوی خود شده اید و نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارید در ادامه با ما همراه باشید.
دلایل جراحی
در جراحی تعویض مفصل زانو، مفصل آسیب دیده توسط جراح خارج شده و به جای آن یک مفصل مصنوعی قرار می گیرد. جراحی تعویض مفصل زانو در شرایط زیر انجام می گیرد:
- آرتریت روماتوئید
- استئو آرتریت
- شکستگی
- تومورهای مفصلی
- پوکی استخوان
چه افرادی باید این جراحی را انجام دهند؟
افرادی که به دلیل بالا بودن شدت درد آرتروز زانو قادر به انجام کارهای روزانه خود نیستند و هنگام بالا رفتن از پله، سوار و یا پیاده شدن از ماشین و دیگر فعالیت ها دچار مشکل می شوند و به درمان های دارویی نیز پاسخ نمی دهند باید برای عمل تعویض مفصل زانو اقدام کنند.
البته پزشک متخصص با در نظر گرفتن شرایط بیمار می تواند قبل از اقدام به جراحی تعویض مفصل زانو درمان های دیگری را نیز پیشنهاد کند.با توجه به این که جراحی تعویض زانو مانند جراحی های دیگر دارای سختی هایی می باشد پزشکان انجام جراحی را برای بعد از 60 سالگی توصیه می کنند.
آمادگی های پیش از جراحی تعویض مفصل زانو
یکی از دغدغه های اصلی بیماران قبل از جراحی تعویض مفصل زانو، اطلاع در مورد آمادگی های لازم است. در ادامه در مورد برخی از مهم ترین کارهایی که باید قبل از جراحی تعویض مفصل زانو انجام شود صحبت می کنیم. هر چند با توجه به شرایط بیمار، پزشک ممکن است دستورات دیگری را به این لیست اضافه کند.
1- محیط منزل را برای بعد از عمل با توجه به مشکلات حرکتی احتمالی تغییر دهید.
2- از یک نفر بخواهید تا در کارهای روزانه حداقل یک هفته اول، به شما کمک کند.
3- با توجه به این که زخم در افراد سیگاری دیر الیتام پیدا می کند بهتر است دو هفته قبل از جراحی تعویض مفصل زانو سیگار را ترک کنید.
4- در صورتی که در روزهای قبل از جراحی نیاز به مسکن داشتید سعی کنید از استامینوفن استفاده کنید. آسپرین و بروفن موجب افزایش خونریزی در حین عمل می شود.
5- شب قبل از جراحی تعویض مفصل زانو یک غذای سبک بخورید. توجه داشته باشید نباید بعد از نیمه شب آب یا مواد غذایی دریافت کنید.
مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
بعد از اتمام عمل جراحی تا 24 ساعت بیمار ممکن است درد زیادی را احساس کند که طبیعی است. پزشک دستور مصرف مسکن را به پرستار خواهد داد.
به همین دلیل از مصرف خودسرانه هر گونه دارو و مسکن باید اجتناب شود. اما دیگر مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو در بیمارستان عبارتند از:
- برای پایین آمدن از تخت از وسایل کمکی مانند واکر و یا عصا استفاده می شود.
- روز بعد از عمل انجام ورزش های مربوط به مچ پا و انگشت به منظور افزایش گردش خون توصیه می شود.
اما سایر مراقبت هایی که باید در منزل صورت بگیرد به شرح زیر است:
- مصرف به موقع داروها طبق دستور پزشک
- داشتن تغذیه مناسب
- تحرک در حد مجاز و اجتناب از انجام حرکت های سنگین
- پرهیز از کشیدن سیگار
- مراقبت از زخم
- استفاده از یک مشمع ضد آب برای محافظت از زخم در زمان استحمام
- استفاده از توالت فرنگی
- استفاده از کفش های بدون بند
صحبت های آقای دکتر شاهرضایی در برنامه تلویزیونی در مورد جراحی تعویض مفصل زانو
عوارض تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو هر چند در اغلب موارد با موفقیت انجام می شود اما مانند سایر جراحی ها ممکن است با عوارضی همراه باشد که توجه به آن ها بسیار حائز اهمیت است.
برخی از عوارض تعویض مفصل زانو عبارتند از:
- واکنش های آلرژیک به داروها
- حمله قلبی
- لخته شدن خود
- آمبولی ریه
- عفونت زخم
- شکستگی استخوان
در صورتی که فرد بیمار دارای علائم هشداردهنده ای مانند تب بالا، لرز، ترشحات از ناحیه زخم، افزایش درد و تورم در قسمت جراحی باشد باید سریعا به پزشک مراجعه کند. هرگونه تعلل در تاخیر می تواند منجر به خطرات جبران ناپذیری شود.
بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو
پیدا کردن بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو در شهرهای بزرگی مانند تهران در اغلب موارد با دشواری همراه است.
با توجه به این که زانو یکی از حساس ترین مفاصل انسان است که هر گونه آسیب دیدگی در آن می تواند تاثیرات منفی بر زندگی انسان بگذارد پیدا کردن بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
جراحی که برای تعویض مفصل زانو انتخاب می شود باید دارای مهارت و تجربه کافی در این زمینه باشد.
از طرف دیگر با توجه به پیشرفت علم پزشکی در سال های اخیر جراح باید بوسیله مطالعات و شرکت در سمینارها دانش خود را به روز نگه دارد.
دکتر مصطفی شاهرضایی فلوشیپ جراحی زانو و استاد تمام دانشگاه یکی از بهترین جراحان تعویض مفصل زانو در تهران می باشد. با توجه به تجربه فراوان و بهره گیری از جدیدترین متدهای روز دنیا در حوزه جراحی زانو بیماران بسیار زیادی برای تعویض مفصل زانو در تهران به دکتر مصطفی شاهرضایی مراجعه می کنند. تشخیص صحیح و استفاده از روش های درمانی مناسب از مهم ترین ویژگی های ایشان است که در تخفیف درد بیماران در کوتاهترین زمان ممکن بسیار موثر است.
هزینه جراحی تعویض مفصل زانو
هزینه جراحی تعویض مفصل زانو با توجه به شرایط هر بیمار و نوع بیمه می تواند کاملا متفاوت باشد.
قطعا بیمارانی که دارای دفترچه بیمه تکمیلی باشند هزینه کمتری را برای جراحی تعویض مفصل زانو پرداخت خواهند کرد.
1- من پای چپم به طور ناگهانی دچار بی حسی شده در بعضی جهات نمیتونم حرکتش بدم.پامو ب سمت بالا نمیتونم ببرم و از مچ کلا نمیتونم بلند کنم . ب نظرتون چه مشکلی ممکنه باشه؟ شما تخصصتون فقط زانوعه یا میتونم ب شما مراجعه کنم؟
2- سلام وقت بخیر، من ۲۷سالمه از سن ۳سالگی به دلیل قصور پزشکی مشکلات مفصلی و استخوانی برام پیش اومد، مایع بین مفصلی لگنم از بین رفته و گفتن به دلیل ساییدگی که پیدا شده باید غضروف تعویض بشه، من برای نشستن و راه رفتن اذیت میشم اما از ریسک عمل هم میترسم، خواستم ببینم چقد بعد از عمل میتونم سرپا شم؟ و اینکه فیزیوتراپی داره بعد از عمل؟ بعد از عمل این پایی که مشکل داره عین اون پام میشه که هر مدلی خواستم بشینم راه برم؟
3- سلام و خسته نباشید.سوال در مورد مادرم هست، مادر من۶۶سال داره آرتروز زانو داره در هردو زانو و کاندید جراحی زانو هست و چند ماه پیش تمام مراحل قبل عمل رو انجام داد و قرار بود در بیمارستان شفا یحییان عمل انجام بشه و دکتر ایشون تمام پرونده رو بررسی کرد و گفت فعلا عمل انجام نمیشه برید و اواخر آذر بیایید چون قند تون بالاست و عمل خطرناک. من واقعا نفهمیدم واقعا به خاطر قند بوده یا چیز دیگری، مادر من هم از اون موقع ترس کرده و میگه دیگه عمل نمیکنم، و میرم تزریق prp انجام میدم سوال من این هست که prp میتونه دردهای ناشی از آرتروز رو از بین ببره و قیمت آسیب دیده رو ترمیم کنه. مادرم خیلی درد داره لطفا راهنمایی کنید. ممنون
4- پدر من 78 ساله وطبق توصیه پزشکان نیاز به تعویض مفصل زانو دارد ولی متاسفانه بدلیل مشکلات قلبی وکارایی 20 تا 30 درصدی قلبش این عمل باریسک بالا میباشد ولی در حال حاضر بدلیل درد بسیار زیاد و مصرف مسکن های قوی چاره ای دیگری نداریم می‌خواستیم نظرتونو در این مورد و عمل جراحی با ریسک پایین برای بیماران قلبی و یا هر روش جایگزین دیگر بفرمایید تا طبق آن انجام دهیم
5- سلام آقای دکترلطفاسوال منوجواب بدیدخیلی نگرانم دخترمن ۳سال ونیمشه وصافی کف پاداره وقتی نشسته معلوم نیست ولی وقتی ایستاده وراه میره انگارداره رومچ پاهاش راه میره ومعلومه که درست راه نمیره من بایدچیکارکنم خیلی نگرانم
6- سلام من 33سالمه زانو وساق پاهام خیلی درد میکنه پارسال اربعین هردوزانومو پی ار پی کردم بهتر شده اما بازم بعضی وقتا خیلی درد میکنه چیکار کنم؟واینکه نمازمو چجور باید بخونم؟
7- من 40 ساله هستم ومشکل زانوی ضربدری در هر دو پا رو دارم آیا راه درمانی جز جراحی وجود دارد یا تنها راه درمان فقط جراحی است؟
8- سلام
زانوی من درد میکرد و گاهی قفل می کرد
به دکتر مراجعه کردم و با معاینه گفتند زانو آب آورده و آب آن را توسط سرنگ کشیدند
میخواستم ببینم که کشیدن آب زانو برایم مشکلی ایجاد میکند یا نه؟
9- سلام آقای دکتر من زانو م ورم کرده یعنی آب آورده؟ خیلی درد میکنه اصلا نمیتونم راه برم حتی یک پله نمیتونم برم خیلی درد دارم نمیتونم بیام تهران چی کار کنم درمانش چیه .لطفا راهنمایی کنید ممنون میشم
10- هر دو زانوی مادر من تعویض مفصل شده یک سال پیش ، هم درد داره هم باد کرده ، ما چیکار کنیم؟
11- سلام زانوی چپم در اثر فشار زیاد حدود 25 ساله کیست اورده که با توصیه دکترا چندین جلسه فیریوتراپی رفتم ولی حالا ی درد خفیفی داره که با راه رفتن زیاد وایستادن زیاد دردش زیاتر میشه سن 51 درمانش چیه در منطقه اصفهان زندگی می کنم
12- سلام آقای دکتر بنده از تبریز مزاحمتون میشم .مدتی بود که درد لگن و پاهام رو احساس میکردم بعد اینکه مراجعه کردم به دکتروجواب ام آر آی رو که گرفتم متوجه شدیم که در استخوان فمورال AVN مشهود هست .آیا بدون جراحی درمانی برای این بیماری هست.ممنونم
13- سلام خانم 50ساله درد زانوی راست شروع درد از بلای زانو تا پنجه پا زانو هم کاملا سرد هست حرارتی ندارد
14- درود بر شما . بنده خانمی هستم ۵۲ ساله ، ورزش بدنسازی انجام میدم یکبار سال ۹۵ عمل جراحی مینیسک پای راست را انجام دادم متاسفانه مجددا پای راستم پارگی مینیسک و رباط صلیبی، و همچنین انحراف شدید پیدا کرده . به دکتر فلوشیب زانو مراجعه کردم و بهم توصیه جراحی صاف کردن پا و جراحی مینیسک و رباط صلیبی کرده اند . ولی دو روش جراحی پیش ردم گذاشته روش جدید و روش قدیمی با روش جدید باید ۱۰ میلیون به خود دکتر جداگانه بدم ولی در روش قدیمی دیگه نیازی نیست به دکتر پولی بدم. لطف میکنید بهم بگید این دو روش چه فرقی با هم دارند؟
15- میخواستم بدونم هزینه عمل مفصل زانو چقدره؟برای مادرم میخوام که هر دو زانوش ارتروز داره و پاهاش حالت پرانتزی پیدا کرده
16- بنده ۵۰ سال سن دارم. چند سال گذشته هر دو زانوی خود را عمل مینیسک و رباط انجام دادم و الان چهار پنج سالی هست که بعلت ارتروز زانو نمی توانم درست راه بروم و احساس میکنم که استخوانها به هم سایش دارند .الان عکس و mri هم دارم. لطفا راهنمایی بفرمایید نیاز به عمل هست و یا می توانم دوباره مثل قبل راه بروم.
17- مشکل پاهای پرانتزی دارم من بیمه نیروهای مسلح جانبازی دارم ایا دکتر با دفترچه من قرار داد دارن
18- سلام دکترعزیزوباخلاق وقت بخیر من ۴۴سالمه دردزانووساق پاومچ وپاوکف پایگاهی هم انگشت بزرگ پای چپم کلافه ام کرده تنها زمانی که درد ندارم شبهاست که باقر خواب می خوابم صبح دوباره بادردکمروپای چپم بیدار میشم ازبروجرداومدم خدمتتون ویزیت شدم عکسمودیدین فرمودیددیسک کمرخفیف دارم وارتوروزکه پای چپم هم یه مقدارانحراف پیداکرده همیشه کفش مای چپم به سمت داخل کج میشه و خودم حس میکنم که ماهان اززانوبه پایین دارن باریک میشن وفرمودین که نیازبه عمل ندارم ورزشهایی که گذاشتیم رو انجام بدم واینکه کوچکترین سرمایی روی همین پای چپم اذیتم,میکنه ممنون میشم راهنمایی کنیدشماعاااااااالی هستیداقای دکترسپاس از محبت وزحماتتون
19- سلام اقاي دكتر وقت بخير خيته نباشين ببخشيد من يكماه پيش رفتم دكتر گفت سواييدگي زانو هر دوتا پاي شما داره ميخواستم ببينم من هر روز پياده روي ميكنم ايا ضرر داره يا خير ممنون از راهنمايي شما
20- اینجانب خانم بازنشسته فرهنگی ۴۵ ساله با درد شدید پای راست مواجه هستم ،درد ابتدا در نقطه ای از لمه شروع میشه بعد رو به پایین قسمت پشت بالای زانو سفت و دردناک میشه و بعد از چند دقیقه راه رفتن پای راستم کلا بی حس میشه و حتما باید چند دقیقه بشینم بعد با درد زیاد به راهم ادامه بدم ،البته زانوی راستم از پشت هم دردناکه
21- سلام وقت بخیر خدمت شمااقای دکتر۴۴سالمه وازدردزانوساق پامچ پاو کف پاوانگشت بزگ پای چپم چندساله که کلافه شدم بعضی وقتهاهم به پاشنه پام دردش میزنه توی عکس یه مقدارهمین پای چپم انحراف پیداکرده همیشه کفش مای چپم به سمت داخل کج میشه ممنون میشم راهنمایی کنیدباهیچ میکنی دردم ساکت,نمیشه شبهابخاطراینکه بتونم بخوابم ازدردقرص زولپیدرم ۵میلی میخورم وتنهاوقتی که دردروحس نمیکنم شبهاتوی خوابه اونم باخوردن قرص خواب
22- سلام من خانمی ۵۲سال سن دارم
هر دو زانو دچاره ساییدگی شده
هر دکتری میرم میگن هنوز سنتون برای تعویض مفاصل کم هست
شما چه عملی رو پیشنهاد میدید دکتر؟و اینکه تو چند سالگی میتونم عمل کنم
23- سلام آقا دکتر من 9ماه که زانوم رو که پاره کی مینیسک زانو داشتم عمل کردم بعدعمل که پیش آقادکتررفتم گفت به علاوه جراحی مینیسک گفتن که ساییدگی هم داشتم که یه تیکه غضروف مصنوعی هم گذاشتم الان 9ماه ازعملم میگذره ولی من هنوز مشکل دارم نمیتونم زانوم روبه راحتی بالا پایین بیارم وزانوم قفل میکنه یا خالی میکنم ودرد دارم 30جلسه فیزیوتراپی رفتم والان 3ماه هم باشگاه میرم برای تقویت چهارسر ران اصلا هیچ تغییر نکرده اصلا درکل آقا دکتر بدتر میشه ولی بهتر نمیشه خواهش میکنم آقا دکترلطفاً راهنماییم کنید که زانوم مثل روزاول بشه
24- اقای دکتر من خانم هستم ۳۵ سالمه مشکل زانوی پرانتزی دارم درد زیادی ندارم بیشتر ظاهر پاهام رو دوسندارم هزینه جراحی رو میفرمایید و اینکه عوارض داره یا نه دوره نقاهت و همچنین میزان پارگی و بخیه ک انجام میشه ممنونم
25- سلام وقتتون بخیر آقای دکتر امروز زانوی راست من در حین بلند شدن از روی زمین پیچید و یک تقه در قسمت خارجی زانو کرد که همراه با درد بود بعد از اون الان زانوی من ورم و یا کبودی ندارد می توانم بایستم و راه بروم ولی اگر زانو را خام کنم در یک محدوده حرکتی درد ناک می شود و اگر پنجه پا را به سمت ساق پا بیاورم یعنی پاشنه روی زمین باشد باز قسمت خارجی زانوم در همان محدوده پیچ خوردگی دردناک میشود و حتی اگر روی پنجه پا بخواهم بایستم باز قسمت خارجی زانو درد ناک می شود در هنگام راه رفتن اگر عخدی داه بروم با خم شدن مچ پا و زانو باز قسمت خار۸ی دردناک می شود ولی اگر با زانوی صاف راه بروم دردی نیست الان من نمی دانم آیا مشکل اساسی پیش آمده یا فقط یک التهاب است من چه کاری انجام دهم کمپرس سرد یا گرم و اینکه چه مسکنی بدرد می خورد من فعلا ملوکسیکام 7.5 خودده ام و پماد موضعی استفاده کرده ام می توانید مرا راهنمایی بفرمائید هر جا هم خواستم وقت دکتر بگیرم برای این روزها وقت نمی دهند گفتم شاید به کمک شما بتوانم شرایط را کمی بهتر کنم سپاسگذار خواهم بود اگر مرا یاری کنید
26- سلام آقای دکتر عزیز. خداقوت
من خودم سال ۹۸ عمل رباط صلیبی پیش شما انجام دادم که خدا رو شکر راضی راضیم. ممنون از عمل عالیتون
بابام حدود ۲۰ سال پیش تصادف کرد و داخل ساق پای چپش پلاتین کار گذاشتن. الان پاش از طرف زانو کج شده و دکتر های شهرستان گفتن که باید هم پلاتین رو در بیاره و هم غوزک زانوش رو باید تعویض کنه. بخاطر همین به بابام گفتم حتما باید بیارمش پیش شما عمل کنه، البته اگه بشه لطف کنید معاینش کنید شاید کار دیگه ای روی پاش لازم باشه که انجام بدید.
الان من عکس پاش رو بیارم کافیه یا باید خودش هم حتما بیاید؟ چون از شهرستان میخایم بیایم.
ممنون از لطفتون آقای دکتر عزیز
27- دختری ۱۹ ماهه دارم که دارای پاهای پرانتزی است . آزمایش کلی هم دادن و از نظر زینک و د۳ و کلسیم بدنش کمبودی نداره. آیا بنظر شما بعد از پوشک گرفتن وضعیت پاهاش بهتر می شه یا الان برای درمان باید حضورا خدمت شما برسم . با تشکر
28- سلام آقای دکتر مدل پاهای من پرانتزیه و بسیار درد شدید در ناحیه ساق و پشت ساق دارم به متخصص ارتوپد مراجعه کردم برام اسکن از پا نوشتند گفتند مقداری التهاب هست که داروی مسکن و کلسیم و ،،،تجویز کردند ولی تاثیری نداشت اگر راهنمایی بفرمایید ممنون میشم آیا نیاز به جراحی دارم ؟
29- سلام آقای دکتر بنده ۳۳سالمه تصمیم به بارداری برا بچه دوم دارم ..بنده ام آر ای کمر و گردن دادم دیسک گردنم مشکل داره فشار میاره رو عصب ویکی ازمهره های کمرم هم دیسک داره دکتر فیزیوتراپی برام نوشت خواستم بپرسم بارداری وشیر دهی ممکنه وضعیت منو بدتر کنه؟
30- سلام آقای دکتر هردوتا زانوی من آرتروزداره همراه با درد و ورم شدید منیسک‌ها هم درگیره زانوهام پاهام و داره کج میکنه از هم فاصله گرفتن پاهام انقد درد داره دیگه فلج شدم و هردوتا پاهام داره بی حس میشن ..آرتروز کمر و گردن و تنگی کانال هردوتا رو دارم ..ممنونم راهنماییم کنید
31- سلام‌خسته نباشید
چند وقته زانوم درد میکنه رفتم دکتر گفت آب آورده
آب زانومو کشید بدتر شد
میشه بگین بتید چیکار کنم ؟؟
ممنون
32- دکتر سلام خسته نباشی
من و دکتر علی ترکمان عمل کردن سال ۹۶ و ۹۷ هردو پام رو انحراف داشت زانوم عمل شده الان پلاتین تو پام هس
یه روز من بستری کردن گفتن با دکتر اعلایی حرف زدن نمیشه پلاتین در بیاد
گفتن که احتمال داره استخوان پات بشکنه
واقعا من دیگه باید ابن پلاتین توش باشه
خدایی وقتی روی پلاتین یه ضربه ریز بخوره درد میگیره واقعا خواستم در بیارم
33- سلام دکتر جان من درباره زانوم که بعد اصلاح پرانتزی شده بود سوال کردم خدمتون میشه متن منو بخونید جواب بدید ممنون
34- سلام ببخشید بنده 31سالمه روماتیسم مفصلی مزمن دارم جفت زانوهامو مختل شده تشخیص همکاراتون تعویض مفصل هست با توجه به شرایط بیماری ممکنه این عمل باعث بهبودم نشه الان کلا فلج شدم از ناحیه زانو نمیتونم هیچ حرکتی کنم زانوهام کج یا خم هست صاف نمیشه
35- سلام آقای دکتر عمل اصلاح پای پرانتزی رو پای من انجام شد و شکستگی که ایجاد شد رو پا خط شکستگی تا مفصل بالا رفته و الان پای من بعد ۲۵ از عمل هنگام باز و بسته شدن تق تق شدید میکنه و اینکه من باید چیکار کنم راهنمایی کنید ممنون آیا این موضوع باعث آرتروز میشه و چطور عکس شکستگی رو برای شما بفرستم
36- سلام آقای دکتر وقتتون بخیر ۳۸سال سن داذم و تقریبا از موقعیه راهنمایی بودم زانو دردم شروع شد دکتر رفتم گفت باید شیر زیاددمصرف کنی و قرص کلسیم برام نوشتن و بعدش خوب نشد و با دردش کنار اومدم و باز دکتر رفتم یک بسته کپسول گفتن اینم کلسیم خیلی قوی و … هیچ فرقی نکرد و تا الان که بچه دومم باردار هستم و دیگه خیلی درد دارم شبها تا صبح نمیخوابم به قدریکه درد دارم وقتی هم خوابم میبره سمت پای راستم هست یهو اینکه خواب میره زانوم و کز کز میکنه بیدارم میکنه و تا صبح درد میکشم و فقط یه زانو بند گاهی اوقات میندم ممنون میشم یه راهنمایی کنید یک شب راحت بخوابم
37- مچپای من قوزکش ورم کرده .رگش بدجور گرفته .راه میرم میگیره پام .دکتر دیده میگه چیزی نیست .ولی نمیدونم چرا اینجوری شده
38- من هردو زانوهام درد میکنه پشت هردو زانوم ورم داره همیشه مخصوصن ک کار زیاد میکنم وهردو پاهام دارن رو ب پرانتزی میرن سن من ۳۶سالم هست
39- باسلام وقت بخیر خدمتتون آقای دکتر
بنده ۳۲سال سن دارم و پاپرانتزی هستم پای راست ۹ درجه و پای چپ ۸ درجه هست تنها راه برای من عمل هست لطفا بنده رو راهنمایی بفرمایید
40- به استحضار می رساند پدر اینجانب با ۶٢ سال سن و بدون هیچ عارضه مفصلی یا استخوانی به یکباره در قسمت بالای زانویش یعنی روی پایش احساس درد دارد و اکثرا در مواقعی که بدون حرکت است درد شدید دارد که دکتر رفته و گفته آرتروز شخصی دیگر گفته جا به جایی رباط یا از رباط پایش می باشد ضمن اینکه ٨ سال پیش در تهران توسط دکتر اینچه درگاهی به صورت مختصر معاینه شده بود و ایشون گفته بودند مقداری تنگی کال نخاع دارد لذا عاجزانه از حضرتعالی تقاضا دارم پیشنهادی یا کمکی در این زمینه بفرمایید ، ضمنا نقطه درد دقیقا بالای زانو و انتهای ران پای ایشان می باشد.باتشکر
41- سلام آقای دکتر خسته نباشید من یکدفعه موقع راه رفتن یا کار کردن زانوهام خالی میشن.زانوهام خیلی صدامیدن موقع بالارفتن وپایین از پله اذیت میشم
42- سلام اقای دکتر
بنده از اصفهان مزاحم شما شدم
من یک مادر ۷۵ ساله دارم که پوکی استخوان دارن
آیا میتوان مفصل هردو زانو را عوض کرد
لازم به ذکر است انحراف کمر و تنگی کانال دارن
پیش چندین دکتر بردیم یک سال امپول براش نوشتن که پوکی استخوانش خوب بش بعد عملش کنن.
ولی گفتن هیچ تغییری نکرده
ایا میش عمل کرد
یا اینکه اول کمرشا عمل کنیم بعد پاهاشا
43- سلام خانم بیست ساله ای هستم که پزشک تشخیص کندرومالاسی پاتلا دادند.میخواستم بدونم هنگام خواب باید به چه صورت بخوابم طاق باز و با یک بالشت زیر زانو صحیح هست؟و چه ورزش هایی مجاز هستم انجام بدم؟ ایا میتوانم بدنسازی انجام بدم؟
44- سلام روزتون بخیر.۳۶ ساله هستم.هنگام تولد به عارضه در رفتگی لگن دچار شدم و در سن ۲-۳ سالگی تحت عمل جراحی هر دو طرف لگن قرار گرفتم.در سن ۳۰ سالگی دچار کوتاهی ران در سمت چپ شدم.و الان هم درد بسیار در هر دوطرف لگن دارم.پزشکان به من توصیه کردند که تحت عمل جراحی تعویض مفصل باید قرار بگیرم.از شما مشاوره میخواستم بابت انجام عمل جراحی.
45- سلام وقت بخیر شوهر خواهر من آرتروز شدید زانو دارند به طوری که راه رفتن براشون واقعا سخت شده بالای ۶۰ سال هم هستن میخواستم سوال کنم که ایشون باید جراحی بشن و همچنین هزینه جراحی حدودا چقدر میشه و چطوری باید وقت بگیریم برای ویزیت و جراحی چون باید از شهرستان بیان
46- سلام ۵۱سالمه و۶سال پیش تصادف کردم ونمیتونم بدون عصا راه برم وزانوی چپم به عقب میره ورباط نگه دارنده پاره شده ایا راه درمان داره ؟
47- سلام دکتر عزیزپسرم ۳سالشه موقع راه رفتن زانوهاش یه کم ضربدری چکارکنم باید عمل بشه یابادارورفع میشه
48- آقای دکتر کنار زانوی من از سمت خارج بعداز نشستن طولانی خشک میشه و گاهی دردش یک الی دو روز ادامه داره.این مشکل جدی هستش؟راه درمانش چیه؟
49- سلام وقت بخیر هفته پیش درمانگاه شهرداری م۳ خدمت رسیدم. فرمودید پارگی مینیسک زانو دارم و باید تعریق هیالورونیک اسید داشته باشم. شرکت ما وارد کننده اوستنیل هست که متاسفانه موجودی نداریم. آرترومک novatex رو پیشنهاد دادند. چه حجمی رو باید تهیه کنم ؟ ۱ مل یا ۳ مل
50- سلام !آقای دکترمادرم قبلایکی ازپاهاش دردمیکردبردمش دکترگفت ساویدگی داردعمل نکردحالاکه سنش نزدیک ۷۰سالش شددیگه نمیتونه راه برودیعنی فقط خودش میرسونه تابیست یاسی متری اون هم باعصاوخیلی کند اگرعمل کندنتیجه میگیره وهزینه عملش چقدرپاش درمیاد!!! ممنونم ازشما آقای دکتر
51- من زانودرد دارم الان ۳ سال شده که دارمش .دیر رفتم دکتر چون فک کردم خوب میشم ولی وقتی رفتم،دکتر گفت نرمی غضروف داری حالا من بعد یه سال هنوز نتیجه نگرفتم ،چون ناامید شدم بعضی ها میگن هیچ راهی نداره دارو درمان نداره منم هیچ دارویی مصرف نمیکنم الان یک سال شده دارو مصرف نمیکنم از این درد رنج میبرم.گفتم برم دوباره دکتر یا داروی غضروف ساز آزاد بخرم ومصرف کنم به نظرتون نتیجه میگیرم.۳۶ سالمه چ کار کنم
52- سلام آقای دکتر خسته نباشید من مادرم ۷۶ساله همیشه از نظر پا اذیت هستند موقع راه رفتن پارسال عمل تنگی کانال نخاع کردند که گفتیم شاید بخاطر این باشه ولی متاسفانه اصلا خوب نشدند ارتروز زانو دارن کیست زانو هم قبلا تشخیص داده شده بود وحالت پرانتزی شده والان ۶ماه پاهاشون سنگینه فیزیوتراپی هم خیلی رفتند ولی فایده ای نداشته نظر شما رو میخواستم بدونم نیاز به عمل دارند ومراقبتهای بعد از عمل چگونه هست؟ باید استراحت مطلق باشه؟ممنون میشم پاسخگو باشید
53- آیا شما برای زانو پی ار پی هم انجام میدهید واگر انجام میدهید هزینش چقدر هستش؟به نظر شما میتونه برای ارتروز زانو جواب گو باشد
54- سلام آقای دکتر گزارش MRI من پارگی غضروف زانو رو نشون میده near full thickness local fissuring lateral patellar facet . مشکل اصلی خشکی زانو و تورم هست بنظرتون چاره فقط جراحیه؟ و اگر جراحی انجام بشه مشکل خشکی زانو بطور کامل حل میشه؟ ۴۵ ساله هستم
55- من ۱۷سالم هس ولی الان نزدیک به ۲سال هس زانو درد شدید دارم رفتم دکتر میگه نرمی کشکک زانو گرفتی بهم گف برو باشگاه و فیزیوتراپی رفتم ولی اصلا بهتر نشدم .
56- مادر من ۶۸ سالشه کاندید تعویض مفصل زانو هستند ولی ناراحتی قلبی دارند دکتر قلبشون اجازه عمل ندادند سوال من اینه ایا بدون بیهوش و یا با وضعیت قلب شون میتونند زانو رو عمل کنند
57- سلام من 1سال زانوهام درد میکنه. قسمت بالای زانوم آب اورده وجدیدن سوزش شدید داره. راه نمیتونم برم خیلی دردمیکشم خیلی دکتر رفتم تشخیص نرمی کشکک دادن نظر شما چیه
58- من زانوم مشکل داره و بسختی راه میرم خم و راست نمیشه ام ار ای گرفتم چطور براتون بفرستم بهم بگید مشکل چیه و چه کار کنم ممنون از شما
59- پدرم سه چهار ساله بود مریض شد و روی لگن پاش تاثیر گذاشت و پای چپش کوتاه شد و تا الات که ۶۵سالشه میلنگه و طی این دو سه سال پاش خیلی درد میکرد و دکترها همشون گفتن که باید عمل کنه و تعویض عضروف کنه استخوان پاش چند لکه سیاه داره اقای دکتر عزیز اگر ممکنه لطف کنید راهنمایی کنید اقای دکتر ما سنندج شهرستان مریوان هستیم یه دکتر اونجاست اطرافیان که همین عمل رو کردند راضی بودن ولی ما دو دل هستیم. که ایا تهران عمل کنه یا شهرستان و وزن پدرم ۸۵کیلو و سیگاری هم هست ممنونم بابت وجود تون
60- سلام خسته نباشید من دخترم زانودردداره خیلیم شدیدپیش چنتاپزشک بردم تااینکه یکیشون گفتن نرمیه کشکک زانوداره بایدازخون خودش تزریق بشه به زانوهاش آیابااین گاردرملن میشه ممنون میشم جواب بدین
61- سلام آقای دکتر وقت بخیر، آقای دکتر من ۳۳ ساله هستم و نزدیک دو سال هست که درد زانو دارم و اخیرا یکم شدیدتر شده علارغم اینکه چندباری هم به ارتوپد مراجعه کردم هنوز خوب نشدم، عکس MRI هم انجام دادم که دکتر نرمی کشکک زانو تشخیص دادند، میخواستم بپرسم ببینم اصلا نرمی کشکک زانو قابل درمان است یا نه؟
62- زانوی بنده در اثر تصادف ماتور شکست بعد عمل کردن میله گزاشتن ولی خم نمیشه بعد ۳۰جلسه فیزیوتراپی اب درمانی ولیزر وحرکات فشرده کششی
63- با سلام جناب دکتر، چندسال قبل رباط کف یا دل پام پارشد گچ گرفتم، ولی گچ رو زود باز کردم ی 10سال درد خفیف داشتم بخصوص صبح ها، بخاطر کار سنگین الان همون قسمت یکدفعه ورم کرد رفتم ام ار ای، گفتن سه تا رباط پات پاره شده،، حدود 20 روز بعد هکس برداری ک جواب اماده شد بهتر شدم اما دوباره دردم شروع شده زوری ک پام رو اصلا روی زمبن نمبتونم بذارم، دکتر گچ گرفته و قرص ناپروکسن و آویدبن داده،، بعد 5 روز هنوز درد دارم و پام زمین نمیاد،، وقتی پام رو پایین نگه مبدارم، فشار بهش میاد، بنظرتون عمل نمبخواد؟
64- با سلام عرض ادب جناب دکتر مادر بنده الان سه سال هست که یک تعویض مفصل زانو انجام دادن در شهر خودمان هرچه روزبروز بدتر شدن و الان به حدی شده که نمیتونن راه برون جدید آزمایش دادن گفتن که عفونت داره فعلا دارو دادن به نظر شما باید چه کار انجام داد ممنون از شما
65- سلام استاد بنده ۳۸ سالمه زانو راستم همیشه موقع بالا و پایین از پله چق چق صدا میده و گاهی هم درد کمی داره ولی با رانندگی درد بیشتر میشه و انگار وزن زانو چند برابر میشه بیشتر درد زانو به سمت داخلی پا هس که به پایین تر پا هم میزنه ضمن اینکه بنده ۶ سال پیش دیسک کمر مهره بین ۴،۵ سمت راست رو عمل کردم لطفا راهنمایی بفرمایید
66- سلام وقت به خیر مادر من ۶۸ سال دارن هردو زانو آرتروز شدید به طوری که دکتر جبل عاملی اورژانسی گفتند باید تعوض مفصل شوند منتهی به دلیل اضافه وزن حدود ۳۰ کیلو و همینطور پسوریازیس گفتندامکان عمل وجود نداره البته دکترهوشنگ احسانی کتبا نامه نوشتند که پسوریازیس مادرم مانع جراحی پا نیست ولی دکتر جبل عاملی نپذیرفتند خواستم از شما هم مشاوره بگیرم آیا با اضافه وزن و پسوریازیس امکان تعویض مفصل هست و یا اصلا در شرایط انقدر حاد راه حلی جز جراحی برای کاهش درد و توانایی راه رفتن وجود داره . ممنون
67- جناب دكتر سوال من خارج از اين محدوداست ولي عاجزانه خواهش دارم راهنمايي بفرماييد دختر من اسكليوز شديد داره من چند سال پيش دكتر گنجويان بردمش ولي سن ايشون كمي بالاست و دختر من عمل داره ميشه يك دكتر حاذق تو اين حيطه معرفي بفرماييد
68- عرض سلام و وقت بخير
بنده حدود يكسال هست كه زانوي پاي چپم درد ميكنه
يه مدت استراحت كردم و كوه نرفتم درد خوب شد
اما فقط هرزگاهي هنگام استفاده ناچار از توالت ايراني در هنگان نشستن درد بسيار شديدي دارم
ايا ارتروز زانو دارم.(سن ٣٨ سال)
ممنون از شما
69- من یه مدتیه رژیم گرفتم وقتی ۲۰ تا پله رو بالا میام زانوهام تا مچ پام ضعف پیدا میکنه چیکار باید بکنم یا چه قرصی باید مصرف کنم؟
70- سلام آقای دکتر مچ پام یکماهه که ورم کرده زیاد راه برم گاهی اوقات درد میگیره دردش زیاد نیست با فعالیت ورمش بیشتر میشه تشخیص کشیدگی تاندون دادن به نظر شما آمپول کورتیکول استروئیدی تزریق کنم راه درمان کشیدگی تاندون چیه ممنون از راهنمايي شما
71- سلام و عرض ادب .دکترجان من مادرم ۶۰سال سن داره ودوبار عمل آنژیوقلب انجام داده متاسفانه به خاطر درد زانویی که داره نمیتونه راه بره ودچار افزایش وزن شده آیا راهی داره که مادرم باز سرپا باشه وبتونه حرکت کنه که وزنش بیاد پایین؟؟
72- سلام ،وقت بخیر حدود ۱۵ سال زانو درد داشتم آلان ۳۹ ساله هستم،و درد شدیدی دارم ،عکس گرفتم دکتر گفتن ساییدگی کشکک زانو هست ،ژل تزریق کردن ،ولی اصلا تغییری نکرد ،و درد هم چنان ادامه داره ،با توجه به اینکه یک سری موارد رو منع کردن ،چه درمان اساسی وجود داره ممنونم
73- سلام آقا دکتر من 9ماه زانوم عمل کردم پارگی مینیسک زانو داشتم وقتی عمل کردم ساییدگی هم داشتم غضروف مصنوعی برام گذاشته الان که 9ماه میگذره زانوم قفل کردن خالی کردن زانو دارم و مثل حالت طبیعی اول نیست 30جلسه فیزیوتراپی رفتم ولی فایده نداشته 3ماه دارم میرم باشگاه با دستگاه ایزو کار میکنم ولی همین مشکل دارم، لطفا راهنماییم کنید که چکار کنم
74- اگر شخصی ارتروز زانو داشته باشد البته در حد متوسط وبا رعایت کردن بهتر شود وعدم رعایت تشدید شود و کارمند هم باشد با ساعت طولانی ۷ تا ۱۵ و۳۰ ایا دکتر نسخه جهت کاهش ساعت کاری میدهد ؟
75- سلام ، پدر من ۸۲ سال سن دارند ، زانوهاشون صدا میده ، هفته ای یک بار هم ارتوپد میاد و ورزش میده ولی وقتی راه میره خیلی درد داره، یکی از زانوهاشون بیشتر درد داره،ارتوپد میگه به خاطر مایع بین مفصلی هست که از بین رفته ، چیکار میشه کرد؟
76- مادرم درسال ۹۷ عمل تعویض پروتز داشتند ولی بدلیل مشکلاتی مجددا درسال ۹۸ عمل کردند ولی مشکل حل نشده و طاهرا نیاز به گذاشتن پروتز لولایی است . سوال من این ایت که آقای دکتر ،تعویض پروتز لولایی هم انجام میدهند؟
77- باسلام ۵۸ سالمه .موقع نشستن ژانوی چپم قفل میکند موقع بلند شدن حتما از پشت پاشنه با کوچکترین فشار ، قفل با صدای تق ، آزاد میشود در طول پیاده روی مشکل خاصی ندارم.
78- سلام وقت بخير
دختر ٩ ساله دارم كه پاهاش كمي حالت ايكس داره و وقتي جفت ميايسته يكي از زانوهاش روي زانوي ديگرش قرار ميگيره و جلوتره.
اينجا (سيرجان) و يزد دكتر بردم،گفتن تا ١٢ سالگي نميخواد كاري كني و صبر كن.
نظر شما چيه؟؟
79- سلام. من چند ساله زانو درد دارم و در بیمارستان شریعتی ام آر آی کردم دکتر طهماسبی گفت کشکک زانوت سابیدگی شدید داره چون جونید فعلا عمل نکنید ولی درد زانو دارم و نشستن و بلند شدن برام سخته. و اینکه عمل های شما در کدوم بیمارستان انجام میشه
80- با سلام، ۳۸ سالمه سه ساله دچار ساییدگی زانو شدم و غیر کتانی مارک هر کفشی پوشیدم زانو درد گرفتم میخواستم در این مورد شما هم ی توضیح بفرمایید با هزینه های الان ایا جای مخصوصی هست برا تهیه کفش های ارزان‌تر
81- من احسان ارسلان هستم . از آشنایان آقای دکتر عبدالرضا کريمي که برای مشکل زانو در تاریخ ۴ مردادماه و در مطب خیابان پاسداران توسط جنابعالي ويزيت شدم. قرار شد ام آر آی زانو انجام دهم و نتیجه را به نحوی برای شما بیاورم. من ام آر آی را در بیمارستان بوعلی انجام دادم و الان سی دی آن را دارم. از آنجا که من ساکن رفسنجان هستم آیا ممکن است نتیجه را به صورت فایل برای شما ارسال گنم و در صورت نیاز برای ویزیت مجدد راهی تهران شوم. از توجه شما سپاسگزارم
82- مادرم ۵۳ ساله هستن حدود یکسال زانودرد شدیدی دارن . التهاب و ورم در زانوشون مشهوده و دکتر بعد از انجام MRI تشخیص دادن که زانوشون آب آورده و آرتروز شدید دارن و حین راه رفتن زانوشون خالی میکنه و بی حس میشه .چن وقتی هم میشه استخون بالای مچ پاشون درد میکنه که اونم ورم شدید داره . چن مرحله دارو استفاده کردن که در حد آروم کردن دردشون بوده ولی دکتر گفتن سنشون برای عمل کم و بهتره فعلا دارومصرف کنن . میخواستم نظر شما رو هم بدونم که نیاز به عمل داره الان یا داروی خاصی هس که مصرف کنن و بهبود پیدا کنن .
ممنون میشم راهنمایی کنید
83- پدر بنده ۷۷ساله هستند که حدود ۴۰ سال هست که درگیر آرتروز زانو هستند و اخیرا پای چپشون کاملا کج شده و توانایی راه رفتنشون نسبت به قبل خیلی محدود شده و به سختی راه میروند هر ۶ ماه یکبار از زانوهاشون مایع میکشند و وزن ایشون حدود ۱۱۰ کیلوهست میخواستم ببینم امکان عمل با توجه به وزن بالا و سنشون و فاکتورهای بیماری مانند فشار خون ،نقرص و بیماری کلیوی وجود دارد؟
84- خانمی هستم ۳۸ساله و خانه دار.الان به مدت ۹ماه هست لگن درد شدید دارم طوری که حتی حرکت‌هایی که برای لگن هم هست نمیتونم و با درد مواجه میشم با انجام دادن ام آرای و عکس نظرپزشک ها التهاب هست ولی با خوردن دارو ضد التهاب و فیزیوتراپی و آب درمانی هنوز دردم کاهش پیدانکرده.ولی الان یک هفته هست درد لگنم به کمرم کشیده و خیلی درد دارم مخصوصا کشاله رانم تا داخل رانم وکمرم این درد کشیده لطفاً راهنماییم کنید باید چکار کنم.بیشتر ترس از بیماری ام اس یا روماتیسم دارم آیا این مشکلم ربطی به این بیماریها داره؟ ممنون از شما
85- سلام دکتر جان فرق کندرومالاسی با سندرم زانوی دوندگان چیه ؟
من مدت زیادیه که هر موقع فشار زیاد به زانوم میارم پشت کشککم خیلی درد میگیره و تق تق زیادی میکنه تا دوهفته ، استراحت که میکنم خوب میشه، در حالت اسکوات هم پشت کشککم درد میکنه،الان کندرومالاسی دارم یا سندرم دوندگان ؟
86- سلام. خسته نباشید. من خانوم ۳۶ ساله ای هستم که زانوی راستم را ۸ سال پیش عمل رباط و مینیسک کردم. مشکلی از لحاظ زانو ندارم فقط از اون موقع نتونستم تعادل حفظ وزن روی هر دوپا انجام بدم بی اختیار همه وزنم را روی پای چپ میندازم وقتی ایستادم وقتی راه میرم و نتونسم این عادت را ترک کنم. چند سالی هست از ناحیه کف مای چپ درد شدیدی دارم حتی احساس میکنم لگن هم تغییر شکل داده. آیا ممکنه که پاهام کمی بلند کوتاه شده که نمیتونم روی دوتا پا وزن رو تقسیم کنم و روی یک پا بیشتر فشار میاد؟
87- سلام استاد بنده 36 سالمه و دچار زانو پرانتزی هستم فاصله زانو هام خیلی نیست تقریبا 3 انگشت ولی طوری هست که 2 دقیقه بیشتر ایستاده نمی تونم بمونم و در مچ پاهام درد احساس میکنم مطمئن هستم در طول زمان بدتر خواهد شد
بنده از قزوین مزاحمتون میشم میخواستم بدونم پروسع عمل جراحی چقدر زمان و هزینه میبره بیمه تکمیلی بنده دانا هست
88- سلام آقای دکتر وقتتون بخیر. مادرم سالهاست که بخاطر ارترید روماتید ب تشخیص پزشک کورتون مصرف میکنه. زانوهاش شدیدا درد میکنه و حتی مایع هم تزریق کرد ب زانو ها باز خیلی اذیتش میکنه و فعالیت داخل منزلش هم نه خیلی کمه نه خیلی زیاد دکتر گفته اب براش مضر هست و پیاده روی در حد خیلی خیلی کم با این تفاسیر خیلی درد داره و به قسمتهای دیگه بدن از جمله مفصل های انگشتانش هم درگیر شد با این حال که سالهای زیادیه تحت نظر هستند. لطفا راهنمایی کنید. سپاسگزارم.
89- سلام‌اقای دکتر ببخشید من دیسک کمر دارم و از سال ۸۶ من درگیر شدم بعد گردنم شد الانم انگشت کوچک پای راست من استخوان بیرون زدگی پیدا کرده هرچی فیزیوتراپی وطب سوزنی انجام دادم بهتر نشده
آیا امکان درست شدن این بیرون زدگی استخوان هست ؟
90- با سلام.من بدلیل کوتاهی شدید همسترینگ دچار کندرومالاسی شدم با ورزش های تقویتی عضلاتم تقویت شده اما هنوزم کمی درد دارم .میخاستم بپرسم این بیماری کاملا قابل درمان هست؟؟؟؟پی ار پی تا چه حدود جواب میده؟؟
سلام آقای دکتر خسته نباشید ، پدر من تنگی کانال نخاعی دارند و پاهاشون لاغرشده و ماهیچه هاشون ضعیف شده و موقع راه رفتن سقوط می کنند .ایشون یه بارستون فقراتشون رو جراحی کردن و یه نافرمی تو ستون فقراتشون بوده که ظاهراً مادرزادی بوده و مهره اضافی داشتن تومهره های بالاتر پشت قلبشون و اون به کانال نخاعی شون فشارمیاورده که جراحی کردن اون رو.منتها الان بازم تنگی کانال دارن تو مهره های پایین تر وکمری. ایشون مفصل زانوهاشون هم ازبین رفته و جراحی tkaلازم دارن .سوال من اینه باتوجه به اینکه ایشون مشکل اصلیشون تنگی نخاع هست اگه جراحی تعویض مفصل زانو کامل انجام بدن براشون بهتره یانه؟ومشکلات ایشون مثل خالی کردن پاهاشون موقع راه رفتن ،درد‌وسوزش تو کف پاها و….باعمل زانو بهتر میشه وعمل زانو بهشون کمک می کنه یانه؟
سلام کسی که هم تنگی کانال داره هم مفاصل زانوس ازبین رفته باعمل تعویض مفصل کامل زانو بهتر میشه مشکلاتش مثل خالی کردن پاهاش که باعث سقوطش میشه یا سوزن سوزن شدن پاهاش .