علت و درمان درد مچ دست

درد در مچ دست ممکن است باعث اختلال در فعالیت‌های روزانه شود. این مشکل به علت‌های مختلفی ممکن است به وجود آید. برای تسکین درد، باید بیمار به پزشک مربوطه مراجعه کند تا بعد از تشخیص علت درد، درمان مناسب تجویز شود. به دلیل رایج بودن درد مچ دست بر آن شدیم در این مقاله به علت، درمان و راه‌های پیشگیری از درد مچ دست بپردازیم.

علت‌های بروز درد در مچ دست

ایجاد درد در مچ دست به دلایل مختلفی به وجود می‌آید. برای درمان درد مچ دست، شناختن علت‌های آن بسیار اهمیت دارد. بعضی از علت‌های درد در مچ دست عبارت‌اند از:

• التهاب تاندون مچ دست
در بسیاری از مواقع علت درد در مچ دست، التهاب تاندون است. تورم در غلاف تاندون باعث ایجاد التهاب تاندون می‌شود. درد به وجود آمده در مچ دست به دلیل التهاب، بدون عمل جراحی قابل درمان است.

• بیماری کین باخ
برخی از بیماری‌ها مانند کین باخ، باعث ایجاد درد در مچ دست می‌شوند. علت این بیماری، کاهش خون‌رسانی به استخوان لونیت است.

• شکستگی مچ
درد مچ ممکن است به دلیل شکستگی مچ دست باشد. در این صورت برای درمان شکستگی مچ، گچ گرفتن آن پیشنهاد می‌شود.

• کیست گانگلیون
این کیست‌های پر از مایع که در بسیاری از موارد خوش خیم هستند، پشت مچ دست ایجاد می‌شوند. این کیست‌ها، درد در مچ دست را به وجود می‌آورند. کیست گانگلیون به صورت یک برجستگی سفت است و ممکن است با گذشت زمان اندازه آن کم یا زیاد شود.

• سندروم کانال کارپ
زمانی که یکی از اعصاب مچ دست تحت فشار قرار می‌گیرد، بیماری سندروم کانال کارپ را به وجود می‌آورد. این بیماری باعث ایجاد درد، سوزش و بی حسی در مچ دست می‌شود. از دیگر علائم این بیماری می‌توان به گز گز و یا بی حس شدن انگشتان دست اشاره کرد.

• آرتروز
از دلایل اصلی ایجاد درد در مچ دست، آرتروز مچ دست است. این مشکل در انجام فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد می‌کند. آرتروز علاوه بر درد در مچ دست، باعث محدودیت حرکتی مچ دست می‌شود. آرتروز به دلایل مختلفی از جمله به بد جوش خوردن مچ دست در هنگام شکستگی و یا ناپایداری در مفاصل مچ دست ایجاد می‌شود.

• سندروم تقاطع
دردی که در ناحیه بیرونی مچ دست احساس می‌شود، می تواند به دلیل بیماری سندروم تقاطع باشد. ساییده شدن تاندون‌های که از مچ دست عبور می‌کند باعث ایجاد این بیماری می‌شود.

• رگ به رگ شدن مچ دست
این مشکل یکی از دلایل رایج ایجاد درد در مچ دست است. مشکل ایجاد شده در رباط های اطراف مچ دست باعث ایجاد این مشکل می‌شود. همچنین رگ به رگ شدن مچ دست، باعث محدودیت حرکتی مچ دست می‌شود.

علائم درد در مچ دست

درد در مچ دست دارای علائم مختلفی است. هر کدام از علت‌های درد مچ دست دارای علائم متفاوتی هستند. همچنین میزان درد و محل دقیق احساس درد به دلایل درد در مچ دست بستگی دارد. درد در مچ دست ممکن است به صورت مبهم یا شدید و تیر کشیدن احساس شود. برخی از علائم رایج درد در مچ دست عبارتند از:

• متورم شدن جاهای مختلف مچ دست

• احساس سوزن سوزن شدن

• خشک شدن مچ دست

• صدا دادن مچ دست در هنگام حرکت دادن

• بروز مشکل در نگه داشتن وسایل

• ایجاد بی‌حسی در نقاط مختلف دست

• افزایش تب به همراه داشتن درد در مچ

• انتقال درد از مچ دست به انگشتان، شانه و بازو

• افزایش دما و داغی در مچ دست ملتهب

• التهاب مچ دست همراه با قرمز شدن

در ابتدای ایجاد درد، ممکن است فقط درد در هنگام حرکت دادن مچ دست احساس شود. سپس با گذشت زمان این درد در تمام حالت‌ها حتی در هنگام استراحت به وجود می‌آید.

درمان درد مچ دست

با توجه به منشاء درد مچ دست، درمان‌های متفاوتی برای آن وجود دارد. درمان‌های درد مچ دست به دو دسته جراحی و غیر جراحی تقسیم می‌شود.

روش‌های غیر جراحی

در بسیاری از مواقع درد مچ دست با روش‌های غیر جراحی قابل بهبود است.

استراحت

اولین روش درمانی برای درد مچ دست، استراحت کردن و پرهیز از انجام کارهای که باعث درد مچ دست می شوند. استراحت کردن به کاهش التهاب مچ دست کمک می‌کند.

استفاده از کمپرس سرد و گرم

برای تسکین درد از کیسه‌های آب گرم و سرد استفاده شود. همچنین استفاده از فیزیوتراپ همراه با گرمادرمانی و سرما درمانی در بسیاری از اوقات می‌تواند بسیار موثر واقع شود. گرما باعث افزایش گردش جریان خون می‌شود. به همین دلیل قبل از حرکات ورزشی باعث روان‌تر شدن حرکات و کاهش درد در مفاصل مچ دست می‌شود. همچنین استفاده از کمپرس سرما باعث کاهش التهاب مچ دست می‌شود.

داروهای ضد التهاب

در برخی از اوقات برای کاهش درد و التهاب مچ دست، داروهای ضد التهاب تجویز می‌شود. مسکن تایلنول، پمادهای موضعی و داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی از جمله داروهای بکاررفته در این شرایط است.

تزریق کورتیکو استروئید

برای کاهش درد پزشک ممکن است تزریق کورتیزول را تجویز کند. این دارو با کاهش فشار بر عصب میانی باعث تسکین درد مچ دست می‌شود.

استفاده از مچ بند طبی

بیمارانی که درد مچ آن‌ها به علت رگ به رگ شدن به وجود آمده است، مچ بند طبی برای آن‌ها تجویز می‌شود. همچنین افرادی که مچ دست آن‌ها در معرض آسیب قرار دارد، می‌توانند از مچ بندهای طبی استفاده کنند.

ماساژ مچ دست

یکی از روش‌های موثر برای تسکین درد مچ دست، ماساژ دادن است. ماساژ باعث افزایش گردش خون در ناحیه درد می‌شود.

فیزیوتراپی

متخصص این امر با انجام برخی از حرکات و ورزش‌های ملایم بر روی مچ دست بیمار، باعث بهبود آسیب دیدگی‌های مچ دست می‌شود. زمانی که برای کاهش درد مچ دست جراحی پیشنهاد شود، استفاده از خدمات فیزیوتراپی بعد از جراحی به باز توانی ناحیه مچ دست کمک می‌کند. به طور کلی حرکات اصلاحی، روند بهبودی را افزایش می‌دهد.

درمان‌های جراحی

در شرایطی که درمان‌های غیر جراحی، باعث بهبود و کاهش درد مچ دست نشوند، درمان‌های جراحی پیشنهاد می‌شود. درمان‌های جراحی باعث کاهش درد مچ دست و بهتر شدن عملکرد دست می‌شود. هر کدام از علت‌های ایجاد درد مچ دست به جراحی متفاوتی احتیاج دارد.

شکستگی مچ دست باعث درد در مچ دست می‌شود. در این حالت ممکن است پزشک با قرار دادن تجهیزات فلزی در ناحیه دچار عارضه باعث اتصال استخوان‌ها به همدیگر شود.

زمانی که بیمار دارای درد شدید به علت سندروم تونل کاراپال شود، جراحی شکافتن تونل کارپال برای کاهش فشار وارد شده بر عصب میانی پیشنهاد می‌شود.
در بعضی از موارد برای کاهش درد در ناحیه مچ دست، ترمیم و یا اصلاح تاندون و رباط پاره شده انجام می‌گیرد.

اگر علت درد در مچ دست آرتروز باشد، جراحی تعویض مفصل پیشنهاد می‌شود. در این جراحی مفصل آسیب دیده با مفصل ایمپلنت تعویض می‌شود. در بسیاری از موارد، بعد از عمل عملکرد مچ دست باز گردانده می‌شود.

برای تشخیص علت و درمان بیماری‌های مچ دست در بعضی از مواقع جراحی آرتروسکوپی مچ دست انجام می‌گیرد.

روش‌های تشخیصی علت درد مچ دست

همانگونه که گفته شد، درد مچ دست ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید. در این قسمت به برخی از روش‌های تشخیص درد مچ دست می‌پردازیم.

اشعه ایکس: عکس برداری اشعه ایکس یکی از رایج ترین روش‌های تشخیصی است. در این روش، آرتروز و شکستگی قابل تشخیص است.

سی تی اسکن: یکی دیگر از روش‌های تشخیصی درد مچ دست، سی تی اسکن است. شکستگی‌ها با این روش قابل رویت است.

ام آر آی: ممکن است پزشک، ام آر آی را برای تشخیص تجویز کند. در این تست پزشکی، تصاویر دقیق از مفصل استخوان‌ها و بافت‌های نرم در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

سونوگرافی: زمانی که پزشک به تصویر تاندون‌ها، رباط و یا کیست احتیاج دارد، سونوگرافی را تجویز می‌کند.

آرتروسکوپی: اگر آزمایشات گفته شده هیچ کدام علت درد را تشخیص ندهد، پزشک آروتروسکوپی را پیشنهاد خواهد کرد. در این روش، یک شکاف کوچک در محل عارضه ایجاد می‌شود و جراح با فرستادن یک دوربین کوچک به داخل مچ دست می‌تواند عارضه را تشخیص دهد. در این روش، جراح به راحتی می‌تواند مچ دست را ارزیابی کرده و در برخی از موارد درد مچ دست با این روش قابل درمان است.

تست‌های عصبی: پزشک اگر با انجام معاینات فیزیکی و آزمایشات، به وجود سندروم تونل کارپال مشکوک شود، ممکن است برای تشخیص دقیق تر الکترومیوگرام را تجویز کند. در این تست عصبی، تخلیه الکتریکی توسط مچ دست اندازه گیری می‌شود. الکترودهای نازک موجود در این تست، فعالیت الکتریکی را در زمان‌های استراحت و فعالیت مچ دست اندازه گری می‌کند. با بررسی این فعالیت‌ها می‌توان سندروم تونل کارپال را تشخیص داد.

پیشگیری از درد مچ دست

رعایت برخی از نکات می‌تواند از به وجود آوردن درد در مچ دست جلوگیری کند.

• در هنگام نشستن باید بدن در وضعیت مطلوبی قرار بگیرد، به طوری که فشار به مچ دست وارد نشود.
• کیبورد رایانه باید در ارتفاع مناسبی باشد. در هنگام استفاده از کیبورد نباید مچ دست بیش از اندازه خم شود.
• استراحت دادن به مچ دست در فواصل استفاده از کمبود، یکی از روش‌های پیشگیری از ایجاد درد در مچ دست است.
• استفاده از برخی وسایل محافظتی از مچ دستی، در هنگام انجام ورزش‌های که به مچ دست فشار وارد می‌کند.
• نوشیدن آب بیشتر و خودداری از نوشیدن الکل برای پیشگیری از درد مچ دست پیشنهاد می‌شود.

بحث و نتیجه گیری

هرگونه درد در ناحیه مچ دست، باعث ایجاد اختلال در زندگی روزمره انسان می‌شود. با توجه به این که تشخیص به موقع و شروع درمان باعث سرعت بخشیدن به پروسه بهبودی می‌شود، مراجعه زود هنگام بسیار حائز اهمیت است. در صورتی که در مچ دست برای مدت طولانی است که احساس درد می‌کنید می‌توانید به صورت حضوری به مطب دکتر مصطفی شاهرضایی، متخصص ارتوپدی، فلوشیپ فوق تخصصی جراحی زانو، بورد تخصصی جراحی ارتوپدی و تعویض مفصل زانو از دانشگاه تهران مراجعه کنید.