فهرست مطالب
درد زانو، یکی از شایع ترین مشکلات اسکلتی عضلانی، می تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. آرتروز، آسیب دیدگی و ضربه، از جمله علل اصلی درد زانو هستند که در موارد شدید، ممکن است منجر به محدودیت حرکتی و ناتوانی فرد شود. ایمپلنت زانو، به عنوان راه حلی نوین در پزشکی، در این شرایط به کمک بیماران می آید و با جایگزینی مفصل آسیب دیده، درد را کاهش داده و تحرک را به فرد باز می گرداند. در این مقاله، به بررسی جامع ایمپلنت زانو، از جمله انواع، کاربرد، عمر مفید آن و معرفی بهترین پزشک برای انجام ایمپلنت زانو پرداخته می شود. هدف از این مقاله، ارائه اطلاعات دقیق و به روز به خوانندگان، به خصوص بیماران مبتلا به درد زانو، است تا با آگاهی کامل در مورد ایمپلنت زانو، تصمیم مناسب را در جهت درمان خود اتخاذ کنند.
ایمپلنت زانو چیست؟
ایمپلنت زانو یا پروتز مصنوعی، وسیلهای خارجی است که برای درمان مشکلات زانو در عمل آرتروپلاستی (تعویض مفصل) به کار میرود، با هدف کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی بیمار. دلایلی مانند افزایش سن، آسیبهای جسمانی، ترومای مفصل و بیماریهای دژنراتیو باعث استفاده از این پروتزها میشود و پزشکان با توجه به شرایط هر بیمار، نوع مناسب ایمپلنت را انتخاب میکنند تا کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشند.
انواع ایمپلنت زانو
پیشرفت علم و تکنولوژی و ابداع روشهای مختلف طراحی باعث شده است که امروزه ایمپلنتهای زانو با تنوع گستردهای در دسترس باشند. هر یک از این ایمپلنتها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. برای انتخاب بهترین ایمپلنت، ابتدا باید ویژگیهای یک ایمپلنت خوب را بدانیم. از مهمترین ویژگیهای یک ایمپلنت خوب میتوان به زیستسازگاری (پذیرش توسط بدن)، سبک بودن، ماندگاری، توانایی انجام فعالیتهای روزمره و پیشینه پزشکی خوب اشاره کرد. در ادامه به معرفی انواع ایمپلنتهای زانو میپردازیم.
انواع ایمپلنت زانو بر اساس عملکرد و مکانیزم
- ایمپلنت ثابت (تیبیال ثابت): ایمپلنت ثابت نوعی پروتز است که دامنه حرکتی کمتری دارد و بیشتر برای افراد سالمند با سبک زندگی غیر فعال مناسب است. ساختار این ایمپلنت شامل یک بخش فلزی و یک بخش پلاستیکی است. بخش فلزی به استخوان درشتنی و بخش پلاستیکی (پلیاتیلن) به بالای آن متصل میشود. این قسمت پلاستیکی به عنوان یک بالشتک عمل کرده و استخوان ران روی آن میچرخد. با این حال، این ساختار ممکن است در درازمدت دچار سایش شود و پروتز شل گردد.
- ایمپلنت متحرک (گردان): ایمپلنتهای متحرک فشار کمتری بر استخوان ران و استخوان درشتنی وارد میکنند و انعطافپذیری بیشتری دارند. این نوع پروتز بیشتر برای بیماران جوان و فعال استفاده میشود و فرسایش پلیاتیلن در آن کمتر است. به بیان دقیقتر، ایمپلنت متحرک به گونهای طراحی شده است که عملکردی مشابه یک زانوی طبیعی داشته و تمامی عملکردهای مهم را انجام میدهد.
- پروتز حفظ رباط خلفی و پروتز جایگزین رباط: نوع دیگری از ایمپلنتها وجود دارد که بهطور مستقیم روی زانو قرار نمیگیرند و در صورتی که رباط متقاطع خلفی آسیب ببیند از این نوع استفاده میکنند. این پروتزها به گونهای طراحی شدهاند که میتوانند در صورت نیاز جایگزین رباط شوند و یا آن را در جای خود ثابت نگه دارند.
انواع ایمپلنت زانو بر اساس جنس و مواد تشکیل دهنده
ایمپلنتهای زانو را میتوان بر اساس جنس و مواد اولیه آنها نیز دستهبندی کرد. اکثر ایمپلنتهای زانو از فلز، پلاستیک و سرامیک در انواع مختلف تولید میشوند. در ادامه به بررسی این دستهبندیها میپردازیم:
- فلز بر روی فلز: ایمپلنتهای فلزی از معروفترین انواع پروتز زانو هستند که ابتدا برای مردان جوان و پرتحرک طراحی شدند. اما پس از مدتی به دلیل نشت اثرات فلز در خون و بروز عوارضی مانند التهاب، درد و کاهش دامنه حرکتی، استفاده از این نوع پروتز کاهش یافت. به همین دلیل، زنان باردار نباید از این نوع استفاده کنند زیرا ممکن است برای جنین خطرناک باشد.
- فلز بر روی پلاستیک: رایجترین ایمپلنت زانو، نوع فلزی-پلاستیکی آن است که علاوهبر دوام و دامنه حرکتی مناسب، قیمت مقرون به صرفهای نیز دارد. در این نوع ایمپلنت، یک بخش فلزی از جنس کبالت، کروم، تیتانیوم، زیرکونیوم یا نیکل و یک بخش پلاستیکی از جنس پلیاتیلن وجود دارد. این نوع ایمپلنت دوام و سازگاری خوبی با بدن دارد اما گاهی ممکن است ذرات پلاستیکی در اثر فرسایش جدا شده و باعث شکستگی استخوان شوند.
- سرامیک بر روی سرامیک: ایمپلنتهای سرامیکی طرفداران زیادی دارند زیرا این پروتزها مانند نوع فلزی واکنشی در خون ایجاد نمیکنند و مانند نوع پلاستیکی دچار فرسایش نمیشوند. با این حال، ممکن است در حین حرکت سر و صدا ایجاد کنند و در صورت مواجهه با ضربه شدید بشکنند، که در این صورت بیمار نیاز به جراحی مجدد خواهد داشت.
- سرامیک بر روی پلاستیک: ایمپلنتهای سرامیک بر روی پلاستیک مشابه نوع فلز بر روی پلاستیک هستند، با این تفاوت که بخش فلزی با سرامیک پوشانده شده است. این نوع ایمپلنت بیشتر برای افرادی استفاده میشود که به نیکل حساسیت دارند زیرا روکش سرامیکی از بروز حساسیت جلوگیری میکند. با این حال، در این نوع پروتز نیز احتمال فرسایش بخش پلاستیکی وجود دارد.
عمر مفید ایمپلنت زانو
عمر مفید ایمپلنت زانو بسته به نوع، جنس و سبک زندگی بیمار، بین 15 تا 20 سال است، اما این مدت برای همه بیماران یکسان نیست. گاهی ایمپلنت معیوب یا پروتز زودتر فرسوده میشود که در این صورت بیمار درد و ناتوانی در تحرک را تجربه میکند و باید مجدداً معاینه شود. این موضوع بهویژه برای بیماران جوانتر با ایمپلنتهای اصلاحی که پایههای قویتر و بلندتر دارند، اهمیت دارد.
انتخاب بهترین پزشک برای ایمپلنت زانو
درد زانو ناشی از آرتروز، آسیبدیدگی یا اختلالات مفصلی میتواند به شدت کیفیت زندگی و تحرک فرد را کاهش دهد. ایمپلنت زانو با جایگزینی مفصل آسیبدیده، رنج و محدودیت را از بین برده و تحرک و کیفیت زندگی را به بیمار بازمیگرداند. انتخاب بهترین دکتر برای ایمپلنت زانو نقشی اساسی در موفقیت این درمان ایفا می کند. یک جراح زانو مجرب و ماهر با در اختیار داشتن دانش و مهارت تخصصی، می تواند مناسب ترین نوع ایمپلنت را با توجه به شرایط بیمار انتخاب کرده و عمل جراحی را با کمترین عوارض و بالاترین دقت انجام دهد. اگر به دنبال یافتن بهترین دکتر برای ایمپلنت زانو هستید، دکتر مصطفی شاهرضایی می تواند گزینه ای ایده آل برای شما باشد. دکتر مصطفی شاهرضایی، جراح زانو و استاد تمام دانشگاه، با بهره گیری از جدیدترین متدهای روز دنیا و تجربه چشمگیر خود، می تواند گزینه ای ایده آل برای انجام عمل ایمپلنت زانو باشد. ایشان با انجام معاینات دقیق و بررسی کامل وضعیت بیمار، بهترین روش درمانی را برای هر فرد طیق آخرین یافته های علمی انتخاب می کنند و با مهارت و ظرافت خود عمل را به نحو احسن انجام می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو وقت مشاوره می توانید از راه های ارتباطی درج شده کمک بگیرید.