خونریزی مفصل زانو

خونریزی مفصل زانو یا همارتروز از مشکلات رایجی است که ممکن است در اثر آسیب یا برخی بیماری‌ها رخ دهد. این عارضه به معنی ورود خون به داخل فضای مفصلی زانو است و معمولاً با درد، تورم و محدودیت حرکتی همراه می‌شود. در این مقاله از سایت دکتر مصطفی شاهرضایی، به بررسی علل، علائم، و روش‌های تشخیص و درمان خونریزی مفصل زانو می‌پردازیم.

خونریزی مفصل زانو چیست؟

خونریزی مفصل زانو به حالتی اطلاق می‌شود که خون به دلایل مختلف وارد فضای داخلی مفصل زانو می‌شود. این خونریزی ممکن است در اثر آسیب به بافت‌های مفصل، شکستگی استخوان‌ها، پارگی رباط‌ها یا بیماری‌های خونی رخ دهد. خونریزی مفصلی یک عارضه شایع هموفیلی است؛ یک اختلال ژنتیکی که زمانی رخ می دهد که یک پروتئین لخته کننده معروف به فاکتور VIII یا IX معیوب یا از بین رفته باشد. در طول دوره های طولانی، خونریزی بیش از حد می تواند باعث آسیب دائمی در مفصل فرد شود که منجر به کاهش حرکت و گاهی اوقات ناتوانی دائمی می شود. شدت و تعداد دفعات خونریزی تعیین می کند که احتمال آسیب های دائمی چقدر است.

علل خونریزی مفصل زانو

خونریزی مفصل زانو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ضربه یا آسیب، مانند رگ به رگ شدن، شکستگی یا پارگی رباط
• جراحی، از جمله جراحی آرتروسکوپی
• داروهایی که برای جلوگیری از لخته شدن خون (رقیق کننده های خون) مانند وارفارین استفاده می شود.
• استئوآرتریت، اختلالی که باعث التهاب در مفاصل شما می شود که در اثر ساییدگی و پارگی غضروف ایجاد می شود.
• افراد مبتلا به یک اختلال خونریزی، مانند هموفیلی، نمی توانند پروتئین مهمی بسازند که به لخته شدن خون آنها کمک کند. در موارد شدید هموفیلی، خونریزی در مفاصل ممکن است یک یا دو بار در هفته رخ دهد.
• بیماری کبدی یا کلیوی پیشرفته
• کمبود ویتامین K
• نقص های عصبی
• نئوپلاسم (رشد غیرعادی سلول ها، که می تواند منجر به ایجاد یک توده شود)
• آسیب عروقی

علائم خونریزی مفصل زانو

علائم همارتروز زانو معمولاً پس از وقوع آسیب یا بیماری‌های مفصلی به‌سرعت بروز می‌کنند. از مهم‌ترین علائم این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد شدید زانو: درد معمولاً بلافاصله پس از خونریزی آغاز می‌شود و می‌تواند با حرکت دادن زانو تشدید شود.
• تورم سریع: تورم زانو معمولاً به دلیل تجمع خون در مفصل به‌سرعت افزایش می‌یابد و ظاهر زانو را تغییر می‌دهد.
• محدودیت حرکتی: خونریزی در مفصل موجب سختی در حرکت و خم شدن زانو می‌شود و بیمار ممکن است توانایی کامل حرکت زانو را از دست بدهد.
• گرم شدن ناحیه زانو: وجود خون و التهاب در مفصل باعث می‌شود زانو در مقایسه با سایر نقاط بدن گرم‌تر شود.
• حس خشکی و قفل شدن زانو: به دلیل تجمع خون، بیمار ممکن است حس کند زانو قفل شده یا دچار خشکی شده است.

روش‌های تشخیص خونریزی مفصل زانو

برای تشخیص دقیق خونریزی مفصل زانو، پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• معاینه فیزیکی: پزشک با بررسی وضعیت زانو، میزان تورم و حساسیت به لمس می‌تواند به وجود خونریزی در مفصل مشکوک شود.
• آرتروسنتز (نمونه‌برداری از مایع مفصل): اگر مفصل شما متورم باشد، پزشک ممکن است بخواهد نمونه‌ای را استخراج کند تا ببیند آیا خون با مایع سینوویال شما مخلوط شده است یا خیر. آنها از یک سوزن استریل شده برای تزریق به مفصل و برداشتن نمونه استفاده می کنند. این تکنیک همچنین ممکن است برای کاهش فشار روی مفصل شما استفاده شود. پزشک مایع را برای علائم عفونت باکتریایی، نقرس و سایر اختلالات آزمایش می کند.
• اشعه ایکس: اشعه ایکس، آسیب وارد شده به بافت نرم یا غضروف را نشان نمی دهد. این تصویربرداری کمک میکند تا متخصص، شدت آسیب وارد شده به ناحیه را متوجه شود. اگر آسیب به قدری بوده که استخوان را شکسته باشد، در اشعه ایکس مشخص می شود. همچنین حضور تومورهای استخوانی یا استئونکروز هم قابل ردیابی خواهند بود.
• تست های تصویربرداری مانند ام آر آی: ام آر آی یا سی تی اسکن مفاصل، تاندون ها و عضلات شما را علاوه بر استخوان ها نشان می دهند. این اسکن ها برای بررسی ناهنجاری هایی در مفاصل شما که ممکن است باعث خونریزی شوند، استفاده می شود. آنها همچنین شکستگی های جزئی را نشان می دهند که ممکن است در عکسبرداری با اشعه ایکس ظاهر نشوند.
• آزمایش خون: اگر احتمال وجود بیماری‌های خونریزی‌دهنده مانند هموفیلی مطرح باشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های خونی را تجویز کند.

روش‌های درمان خونریزی مفصل زانو

درمان همارتروز زانو بستگی به علت و شدت خونریزی دارد و از روش‌های مختلفی برای کاهش درد و التیام زانو استفاده می‌شود. برخی از روش‌های درمانی رایج عبارتند از:

• استراحت و بستن زانو: در بسیاری از موارد، استراحت و کاهش حرکت زانو همراه با بستن مفصل با نوارهای فشاری کمک‌کننده است.
• یخ‌گذاری: استفاده از کمپرس یخ روی زانو به کاهش التهاب و تورم کمک می‌کند و معمولاً توصیه می‌شود هر دو ساعت به مدت ۲۰ دقیقه از یخ‌گذاری استفاده شود.
• داروهای ضدالتهابی: استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌تواند درد و التهاب زانو را کاهش دهد.
• آرتروسنتز: اگر میزان خونریزی در مفصل زیاد باشد، پزشک ممکن است از طریق آرتروسنتز، خون اضافی را از مفصل خارج کند.
• فیزیوتراپی: پس از کاهش درد و التهاب، فیزیوتراپی می‌تواند به بازیابی قدرت و انعطاف‌پذیری زانو کمک کند.
• جراحی در موارد شدید: در مواردی که همارتروز زانو به علت پارگی رباط‌ها یا شکستگی استخوان رخ داده است، جراحی ممکن است ضروری باشد. دو نوع جراحی اصلی برای درمان همارتروز وجود دارد.
• سینووکتومی: این روش شامل برداشتن سینوویوم، یا همان پوشش داخلی مفصل است. سینوویوم حاوی رگ های خونی است که علت اصلی هر خونریزی می تواند باشد. برداشتن این پوشش سیکل های خونریزی را متوقف می کند. عمل سینووکتومی مفصل را 100 درصد درمان نمی کند، اما به کاهش درد و بهبود حرکت کمک می کند. سه نوع سینوکتومی وجود دارد:
• رادیواکتیو: پزشک مایع رادیواکتیو را به مفصل تزریق می کند.
• آرتروسکوپی: جراح برش‌های کوچکی در مفصل ایجاد می‌کند و سینوویوم را با استفاده از یک دوربین کوچک برای دقت خارج می‌کند.
• باز: جراحی کامل شامل باز کردن کامل مفصل برای برداشتن سینوویوم است.
• تعویض مفصل: جراحان معمولاً جراحی تعویض مفصل را فقط در افرادی انجام می دهند که درد مزمن و طولانی مدت دارند که بر زندگی روزمره آنها تأثیر می گذارد. در طی این روش، جراح مفصل و استخوان آسیب دیده را به طور کامل برداشته و با قطعات پلاستیکی و فلزی جایگزین می کند. جراحان این روش را بیشتر در افرادی که مشکلات مفصل زانو و لگن دارند انجام می دهند. پس از جراحی و فیزیوتراپی، فردی که تعویض مفصل انجام داده است نباید دردی احساس کند و راحتی بیشتری در حرکت دادن زانو تجربه می کند.

جلوگیری از خونریزی مفصل زانو

• انجام ورزش‌های تقویتی عضلات ران و ساق پا می‌تواند به پایداری زانو کمک کند.
• در افرادی که به مشکلات خونریزی‌دهنده مبتلا هستند، مراقبت منظم پزشکی می‌تواند از بروز همارتروز جلوگیری کند.
• حفظ یک رژیم غذایی سالم مهم است. وقتی مواد مغذی مناسبی مانند کلسیم و ویتامین D را برای حفظ استخوان‌های قوی دریافت می‌کنید، احتمال ابتلا به خونریزی مفصل زانو کمتر می‌شود.
• کنترل وزن یکی دیگر از موارد مهم است. وقتی وزن مناسبی داشته باشید، فشار کمتری بر روی مفاصل خود وارد می‌کنید و احتمال سایش و پارگی را کمتر می‌کنید.

چه مدت طول می کشد تا خونریزی مفصل زانو درمان شود؟

مدت زمان بهبودی بستگی به این دارد که چه چیزی باعث خونریزی در مفصل شما شده است. اگر خونریزی سریع متوقف شود، برخی افراد در چند روز بهبود می یابند. اگر خونریزی مفصل زانو در اثر ضربه ای مانند شکستگی استخوان ایجاد شده باشد، ممکن است بهبودی شما بیشتر طول بکشد.

مراجعه به متخصص زانو

دکتر مصطفی شاهرضایی، جراح و متخصص زانو، با تجربه و مهارت بالا در سریع‌ترین زمان ممکن علت خونریزی مفصل زانو را تشخیص داده و بلافاصله بهترین روش درمانی را آغاز می‌کند تا از بروز آسیب‌های جدی‌تر برای بیمار جلوگیری شود. اقدام فوری در این شرایط بسیار حیاتی است، بنابراین در صورت مشاهده علائم خونریزی در مفصل زانو، مراجعه سریع به پزشک می‌تواند سلامت و بهبودی کامل را تضمین کند. جهت مشاوره با دکتر شاهرضایی، می توانید از طریق سایت نوبت خود را رزرو کنید.