فهرست مطالب
نقرس یک نوع بیماری ورم مفاصل است که ممکن است علائمی همچون درد در مفاصل را ایجاد کند. این بیماری ناشی از افزایش اسید اوریک در خون است که معمولاً به دلیل دریافت زیاد مواد غذایی حاوی اسید آمینه پورین و مصرف زیاد غذاهای پر پروتئین، به ویژه گوشت، ایجاد می شود. اسید اوریک در واقع یک پسماند متابولیک و سوختن پروتئین در بدن است. در مواردی، تولید زیاد این ماده در بدن یا ناتوانی کلیه در دفع آن باعث جمع شدن غیرطبیعی این ماده به شکل کریستال هایی در مفاصل می شود که موجب قرمزی، متورم شدن، گرم شدن، درد و التهاب یک یا چند مفصل می شود. رسوب بلورهای اسید اوریک در بدن باعث تحریک سلول های ایمنی می شود که منجر به التهاب و درد مفصل می شود. عمدتاً کریستال های اسید اوریک در مفاصلی مانند انگشتان پا، پاشنه، قوزک پا، زانو و آرنج تشکیل می شوند.
علائم نقرس معمولاً در شب شدیدتر است، زیرا در این زمان، مایعات در محلول های بین بافتی جمع می شوند. همچنین، وقتی فرد دراز می کشد و بدنش به حالت افقی در می آید، مایعات دوباره به جریان خون برمی گردند و باعث افزایش غلظت اسید اوریک در محل متأثر می شود. این اسید اوریک در مفاصل رسوب می کند و به دلیل سرمای شب، کریستال های اسید اوریک در مفاصل بیشتر شکل می گیرند.
نکته مهم این است که حدود ۹۵ درصد مردان و تنها ۵ درصد زنان به این بیماری مبتلا می شوند، اما زنان قبل از یائسگی ممکن است جزو گروه های خطرناک باشند. همچنین، تنها ۱۰ درصد افراد با اسید اوریک بالا علائم نقرس را نشان می دهند، در حالی که برخی افراد با علائم نقرس اسید اوریک بالایی ندارند. در واقع، در بسیاری از موارد، هنگام بروز علائم نقرس، غلظت اسید اوریک خون کاهش می یابد.
علل ایجاد نقرس
فاکتورهای مختلفی وجود دارد که می توانند به ایجاد نقرس منجر شوند. این عوامل عبارتند از:
- چاقی و اضافه وزن: افرادی که دارای چاقی و اضافه وزن هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به نقرس هستند.
- مصرف الکل: مصرف بیش از حد الکل می تواند خطر ابتلا به نقرس را افزایش دهد.
- مصرف غذاهای حاوی اسید اوریک: مصرف زیاد غذاهایی مانند گوشت قرمز، سیرابی، ماهی کولی، شاه ماهی، مارچوبه و قارچ، می تواند باعث افزایش سطح اسید اوریک در بدن شود و خطر ابتلا به نقرس را افزایش دهد.
- بیماری های مزمن: بیماری هایی مانند فشارخون بالا که درمان نشده باقی مانده یا دیابت، چربی یا کلسترول بالا و باریک شدن رگ ها، می توانند باعث افزایش خطر ابتلا به نقرس شوند.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند دیورتیک ها که برای درمان فشارخون مصرف می شوند، آسپرین و داروهایی که برای افرادی که پیوند عضو انجام داده اند تجویز می شوند، می توانند عوامل موثر در افزایش خطر ابتلا به نقرس باشند.
- سابقه خانوادگی: اگر در خانواده شما افرادی با نقرس داشته باشند، احتمال ابتلا به این بیماری برای شما بالاتر است.
- سن و جنس: نقرس در مردان بیشتر از زنان رخ می دهد، و همچنین با پیشرفت سن، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد.
- صدمات و جراحت های بدن و دهیدراته شدن: هرگونه صدمه یا جراحت بدن و کاهش آب بدن می تواند به افزایش خطر ابتلا به نقرس منجر شود.
علل ابتلا به نقرس
علائم نقرس معمولاً شامل ورم، قرمزی و درد شدید در مفصل شست پا هستند، اما ممکن است این بیماری با ورم و درد مفاصل دیگر مانند مچ پا یا زانو نیز همراه باشد. حملات حاد نقرس، به طور ناگهانی و سریع در مفصل ایجاد می شوند و باعث ایجاد گرما، التهاب، قرمزی و درد مفصل می شوند. در این حملات، مفصل ناگهان متورم و دردناک می شود و پوست روی آن قرمز و براق می شود. احتمالاً پوست روی مفصل کمی پوسته ریزی می کند و گاهی اوقات احساس خارش نیز در مفصل ایجاد می شود.
بیشتر حملات نقرسی در شبانه روز شروع می شوند و باعث بیدار شدن بیمار می شوند. در این حملات، مفصل بسیار دردناک و حساس می شود به طوری که تماس پتو با پوست شست هم می تواند دردناک باشد. گاهی اوقات بیمار در طول حمله نقرسی تب نیز می کند. این حملات معمولاً بعد از گذشت چند ساعت تا چند روز، با یا بدون مصرف دارو، فروکش می کنند. علائم نقرس بندرت ممکن است به مدت چند هفته هم ادامه یابد. بعد از فروکش حمله، بیمار ممکن است در آینده دچار حملات دیگر شود و این مشکل به صورت تناوبی در طول سالها تکرار شود.
درمان نقرس
درمان نقرس شامل دو مرحله است. در مرحله اول، هدف اصلی کاهش سریع درد و تورم مفصل بیمار است، در حالی که در مرحله بعدی، تلاش برای پیشگیری از بروز حملات بعدی و کنترل اسید اوریک در بدن صورت می گیرد. برای کاهش درد و التهاب مفصل از اقدامات زیر استفاده می شود:
- سرد کردن مفصل: استفاده از یخ یا سردی روی مفصل می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- بالا نگه داشتن مفصل: استراحت و بالا نگه داشتن مفصل مبتلا می تواند به بهبود شرایط کمک کند.
- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): از داروهایی مانند ایبوبروفن، ناپروکسن و یا دیگر NSAIDs ها برای کاهش التهاب و درد استفاده می شود. در صورت عدم تحمل یا عدم تاثیر موثر بودن NSAIDs، کلشی سین نیز می تواند تجویز شود.
- کلشی سین (Colchicine): این دارو برای کاهش درد و التهاب مفصل استفاده می شود، به خصوص در صورتی که NSAIDs موثر نباشند.
- کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids): استفاده از کورتیکواستروئیدها به صورت خوراکی یا تزریقی نیز می تواند برای کاهش درد و التهاب مفصل مفید باشد.
درمان بلند مدت نیز شامل اقدامات زیر می شود:
- تغییر رژیم غذایی: مصرف کمتر گوشت قرمز، جگر، کلیه، غذاهای دریایی و حبوبات که پروتئین زیادی دارند، می تواند به کاهش تولید اسید اوریک کمک کند.
- مصرف داروهای دفع اسید اوریک: مصرف داروهایی که موجب دفع بهتر اسید اوریک از طریق ادرار شوند یا موجب کاهش تولید آن در بدن شوند، می تواند مفید باشد. این شامل داروهایی مانند پروبنسید یا آلوپورینول است.
- مصرف آب فراوان: مصرف آب به میزان کافی برای افزایش دفع اسید اوریک از کلیه مفید است.
- کاهش وزن و ورزش منظم: کاهش وزن و فعالیت ورزشی منظم می تواند به کنترل اسید اوریک و پیشگیری از بروز حملات بیشتر کمک کند.
بهترین دکتر درمان نقرس زانو
تاخیر در مراجعه به پزشک می تواند پروسه درمانی نقرس شما را سخت تر کند. داشتن یک پزشک مطمئن با عملکرد خوب می تواند خیال بیماران را بابت کیفیت خود عمل، نتیجه آن و کم شدن عوارض عمل راحت کند. شما برای درمان نقرس می توانید به دکتر مصطفی شاهرضایی جراح زانو و استاد تمام دانشگاه مراجعه کنید تا ایشان با بهره گرفتن از جدیدترین متدهای روز دنیا و تجربه زیاد خود به درمان شما بپردازند. در صورت داشتن هرگونه سوال در ارتباط با نقرس یا سایر مشکلات می توانید از ایشان مشاوره بخواهید و از روش های درمانی متنوع ایشان استفاده ببرید.