فهرست مطالب
آرتروز زانو مشکلی است که خیلی از افراد به آن دچار می شوند و باعث می شود حرکت کردن سخت تر و دردناک تر شود. این بیماری معمولا کم کم پیشرفت می کند و در ابتدا ممکن است خیلی متوجه آن نشوید، اما بدن شما نشانه هایی ساده دارد که به شما هشدار می دهد. اگر این علامت ها را بشناسید و به آن ها توجه کنید، می توانید زودتر برای درمان اقدام کنید و از بدتر شدن وضعیت زانوی خود جلوگیری کنید.
علائم هشداردهنده آرتروز زانو که نباید نادیده بگیرید
علائم هشداردهنده آرتروز زانو که نباید نادیده گرفته شوند:
- خشکی و سفتی زانو صبح ها که این حالت با حرکت کردن و نرمش کم کم بهتر می شود.
- درد زانو هنگام بالا رفتن از پله ها
- شنیدن صداهای تق تق یا خرت خرت هنگام حرکت دادن زانو که این نشان دهنده سائیدگی و آسیب به بافت های اطراف مفصل است.
- احساس سنگینی یا تورم در زانو پس از پیاده روی یا فعالیت بدنی که نشان دهنده التهاب است.
- کاهش توانایی نشستن به حالت دو زانو یا چهارزانو
- محدود شدن حرکت زانو و سختی در خم و راست کردن
- درد مداوم و افزایش یافته در زانو
چرا کاهش وزن برای سلامت زانو حیاتی است؟
اضافه وزن تاثیر بسیار زیادی روی فشار وارد شده به زانوها دارد. هر یک کیلوگرم اضافه وزن باعث می شود بین ۴ تا ۶ کیلوگرم فشار بیشتر به مفصل زانو وارد شود. مثلاً اگر ۱۰ کیلو اضافه وزن داشته باشید، هنگام راه رفتن حدود ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم فشار اضافی به زانوهای شما وارد می شود که این موضوع می تواند سرعت آسیب مفصل و آرتروز را افزایش دهد. کاهش وزن حتی به اندازه ۵ درصد از وزن کل بدن، به طور قابل توجهی درد و علائم آرتروز را کاهش می دهد و به شما کمک می کند حرکت آسان تری داشته باشید.
ورزش های مناسب برای تقویت زانو و کاهش درد
مناسب ترین ورزش های برای تقویت زانو و کاهش درد عبارتند از:
- بالا بردن پا در حالت خوابیده بدون وزنه: این تمرین ساده به تقویت عضلات جلوی ران کمک می کند بدون اینکه فشار زیادی روی زانو وارد شود.
- دوچرخه سواری با دوچرخه ثابت به صورت سبک: دوچرخه سواری ملایم باعث افزایش حرکت مفصل زانو و تقویت عضلات اطراف آن می شود و به کاهش درد کمک می کند.
- کشش عضلات پشت ران (همسترینگ): کشش این عضلات باعث افزایش انعطاف پذیری و کاهش فشار روی زانو می شود.
- پل زدن :(bridge pose) این حرکت باعث تقویت عضلات کمر و لگن شده و به پایداری بیشتر زانو کمک می کند.
- شنا به ویژه شنا کرال: شنا ورزش کم فشاری است که برای افرادی با درد زانو یا آرتروز بسیار مناسب است و عضلات کل بدن به خصوص عضلات زانو را تقویت می کند.
آمپول زانو؛ راهکار درمانی موثر یا خطرناک؟
یکی از روش های درمانی در آرتروز زانو، استفاده از تزریق های داخل مفصل است. البته توصیه مهم این است که تزریق آمپول حتما باید توسط پزشک متخصص و در مراکز معتبر انجام شود تا خطرات و عوارض آن کاهش یابد. این تزریق ها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای شرایط خاصی مناسب هستند:
- کورتون: دارویی ضد التهاب قوی که برای موارد حاد تجویز می شود اما نباید زیاد تکرار شود.
- ژل هیالورونیک: به نرم شدن مفصل کمک می کند و برای آرتروز خفیف مفید است.
- PRP و سلول های بنیادی: روش هایی جدید که به ترمیم بافت های آسیب دیده کمک می کنند، البته این تزریق ها نیاز به انتخاب دقیق بیمار و زمان مناسب دارند.
مراقبت های روزانه برای کاهش علائم آرتروز زانو
برای کسانی که آرتروز زانو دارند، انجام کارهای ساده و مراقبت های روزانه می تواند خیلی کمک کننده باشد تا درد کمتر شود و زانو بهتر کار کند. در ادامه، مهم ترین کارهایی که می توانید هر روز انجام دهید تا علائم آرتروز زانو کمتر شود، را بررسی می کنیم:
- وزن خود را کنترل کنید چون وقتی وزن زیاد باشد، فشار زیادی روی زانوها وارد می شود و درد بیشتر می شود. پس سعی کنید وزن خود را در حد مناسب نگه دارید تا زانوها کمتر تحت فشار باشند.
- کفش های راحت و مناسب بپوشید زیرا کفش هایی که نرم و راحت هستند و کفی مناسبی دارند، کمک می کنند ضربه هایی که هنگام راه رفتن به زانو وارد می شود کمتر شود و فشار روی مفصل زانو کم تر شود.
- وقتی زانو درد گرفت یا خسته شد، به آن استراحت دهید تا فشار زانو کمتر شود و درد و التهاب زودتر کاهش پیدا کند.
- زانوی خود را با استفاده از کمپرس گرم یا پوشیدن لباس گرم، باعث می شود خون بهتر به زانو برسد و درد و خشکی کمتر شود گرم نگه دارید
- ورزش های سبک و مناسب مثل حرکات نرم و کششی که مخصوص زانو هستند انجام دهید تا عضلات دور زانو قوی تر شوند و زانو راحت تر حرکت کند.
- زیاد نایستید یا ننشینید چون نشستن یا ایستادن طولانی باعث می شود زانو فشار زیادی تحمل کند و درد ایجاد شود.
- داروهای ضد درد و ضد التهاب و همچنین مکمل ها را طبق دستور پزشک مصرف کنید
- غذاهای سالم مثل ماهی های چرب، میوه و سبزیجات که خاصیت ضد التهاب دارند بخورید چون به کاهش درد و التهاب زانو کمک می کنند.
مراجعه به پزشک برای بررسی علائم هشداردهنده ی آرتروز زانو
اگر شب ها زانو درد دارید و این درد باعث شده که نتوانید راحت بخوابید یا حرکت کردن برایتان سخت و دردناک شود، بهترین کار این است که هرچه زودتر به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با دقت زانوی شما را معاینه می کند و علت اصلی درد و مشکلات زانو را پیدا می کند. سپس با توجه به شرایط شما، بهترین روش درمانی را به شما پیشنهاد می دهد تا بتوانید سریع تر بهبود پیدا کنید. دکتر مصطفی شاهرضایی، که جراح زانو و استاد دانشگاه هستند، یکی از پزشکان بسیار باتجربه و مطمئن در این زمینه به شمار می روند. ایشان بعد از بررسی کامل وضعیت زانو، روش های درمانی مناسب مثل دارو، فیزیوتراپی و در صورت نیاز جراحی را به شما معرفی می کنند. برای شروع درمان و گرفتن مشاوره تخصصی، می توانید با مطب دکتر شاهرضایی تماس بگیرید و وقت مشاوره خود را ثبت کنید.