فهرست مطالب
ساییدگی کشکک زانو، کندرومالاسی کشکک و درد در جلوی زانو و زیر کشکک، مجموعه ای از عوارض مرتبط است که ممکن است باعث درد در اطراف زانو یا پشت آن شود.
حدود 25 درصد از افراد در طول زندگی خود با این نوع درد روبرو می شوند یا خواهند شد. این درد، که به عنوان یکی از شایع ترین عوارض ناشی از فعالیت های ورزشی شناخته می شود، علاوه بر ورزشکاران، ممکن است برای افراد غیرورزشکار نیز پیش آید. همچنین، این مشکل به عنوان یکی از عوامل اصلی در زانو درد مزمن در جوانان شناخته می شود.
آناتومی کشکک زانو
کاسه زانو، معمولاً به عنوان کشکک یا پاتلا شناخته می شود، یک استخوان سه گوشی است که روی استخوان ران (فمور) قرار دارد. این استخوان ها با غضروف سطحی براق و صیقلی پوشیده شده اند و هم پشت کاسه زانو و هم انتهای استخوان ران (کندیل ران) قرار دارند. غضروف های این قسمت ها وظیفه کاهش اصطکاک و فراهم کردن حرکت را بر عهده دارند و به عنوان ضربه گیر عمل می کنند.
پشت کاسه زانو توسط یک تیغه عمودی تقسیم شده است که به شیار انتهای استخوان ران در یک راستا واقع شده است، با این حال، این تقسیم بندی ممکن است با یکدیگر مطابقت کامل نداشته باشد.
کاسه زانو به واسطه ساختار استخوانی و بافت های نرم پیرامون زانو، به ویژه عضلات رانی (عضلات چهارسری) در محل خود باقی می ماند که زانو را در میان گرفته و تاندون کشکک زانو را تشکیل می دهند.
کاسه زانو وظیفه افزایش دادن بازوی اهرم عضلات ران را دارد تا کارایی آنها افزایش یابد. همچنین، کاسه زانو از فرسایش تاندون کشکک روی استخوان های زیرین جلوگیری می کند و در برابر فشار مستقیم و فرسایش های ناشی از مواردی مانند زانو زدن از کندیل های ران محافظت می کند.
دلایل ساییدگی کشکک زانو
در هنگام خم و صاف شدن زانو، کاسه زانو و استخوان ران با یکدیگر هماهنگ عمل می کنند. اگر این تعامل به دلیل عوامل مختلفی مثل نامناسبی عضلات ران، عدم تعادل و هماهنگی بین آنها، یا ترکیبی از این عوامل مختل شود، فرد ممکن است دچار درد در جلوی زانو شود. هنگام افزایش زاویه خمش زانو، پشت کاسه زانو به فشارهای متغیر در بخش های مختلف زانو قرار می گیرد، که این فشارها گاهی به صورت متناسب در ناحیه های خاصی از کاسه زانو انباشته می شود و تحمل این فشار را ندارد.
این اتفاق به خصوص زمانی رخ می دهد که عضلات ران عملکرد نامناسبی داشته باشند و تعادل و هماهنگی آنها به هم بریخته باشد. این عدم تعادل می تواند منجر به محدودیت بیشتر در مفصل بین کاسه زانو و استخوان ران شود و زانو را متورم کند. ورم زانو ممکن است وضعیت را بدتر کرده و عوارض جدی تری را به همراه بیاورد.
علائم ساییدگی کشکک
علائم ساییدگی کشکک زانو و دردهای جلو زانو عبارتند از:
- درد زیر و یا اطراف کاسه زانو، به ویژه هنگام بالا و پایین رفتن از پله ها، زانو زدن و سر پا نشستن.
- صدا دادن زانو یا احساس سایش در زانو.
- خالی کردن زانو.
- درد زانوی مشهور به زانو درد سینما دوستان، که به معنای دردی است که پس از نشستن طولانی مدت در زانو احساس می شود.
- ورم زانو.
- گرفتگی عضله های ران و ساق پا.
چه عواملی که در ایجاد ساییدگی کشکک زانو و دردهای زانو مؤثرند
عواملی که ممکن است در ایجاد ساییدگی کشکک زانو و دردهای زانو مؤثر باشند عبارتند از:
عوامل استخوان بندی:
- اندازه و شکل زانو
- طول پا
- تغییرات در استخوان ران
- تغییرات در استخوان درشت نی (پایین پا)
عوامل مفصلی:
- گرفتگی و سفت شدن بافت های نرم خارج زانو
عوامل عضلانی:
- قدرت و کنترل ضعیف عضلات ران
- گرفتگی عضلات ساق پا، ران و مفصل ران
- ناهنجاری های بافت نرم اطراف زانو
- مختل شدن کنترل عضلات اطراف زانو
عوامل مکانیکی:
- بدشکلی یا محدودیت حرکتی در استخوان ها و مفاصل مختلف از جمله فقرات، مفصل ران، زانو، مچ و کف پا
- وارد شدن ضربه یا تروما مستقیم یا غیر مستقیم به زانو
- استفاده بیش از حد از فعالیت های ورزشی مثل دویدن یا دوچرخه سواری
- انجام فعالیت های بی سابقه که بدن به آن عادت ندارد
- ماندن در یک حالت ثابت به مدت طولانی مانند نشستن
- بروز آرتریت یا بیماری های التهابی مفصل (مثل آرتروز و روماتیسم مفصلی)
- نرم شدن غضروف، به عنوان مثال در اثر ابتلا به نرمی یا کندرومالاسی زانو.
بهترین درمان برای ساییدگی کشکک زانو و درد آن
درمان های ساییدگی کشکک زانو و دردهای جلو زانو شامل موارد زیر می شود:
فیزیوتراپی:
- تمرین های تقویتی و بازآموزی فعالیت های عضلانی به ترتیب صحیح.
- کشش عضلات ران.
- کنترل و کاهش ورم.
- تسکین درد.
- استفاده از چسب ها و نوارهای مخصوص در صورت لزوم.
- استفاده از تکنیک های متحرک سازی مفصل برای بازیابی دامنه کامل حرکتی مفصل.
- آموزش روش صحیح انجام ورزش ها و اطلاع از عوامل تشدید کننده درد پیشین پس از کاهش درد.
- درمان مشکلات ستون فقرات، مفصل ران، مچ و کف پا در صورت لزوم.
- معرفی بیمار به متخصص جهت تهیه ارتوزهای دائمی یا موقت.
وسایل کمکی:
- استفاده از عصا یا چوب زیر بغل در صورت دردناک و متورم بودن زانو و درمان درد جلو زانو.
ارتوز و کفی طبی:
- در صورت وجود مشکلات کف پا که می تواند به درد منجر شود، تجویز کفی طبی مفید است.
دارو:
- مسکن ها و داروهای ضد التهاب برای کاهش درد و التهاب.
جراحی:
- جراحی ممکن است در صورت عدم پاسخ به درمان های دیگر یا وجود ناهنجاری های جدی در استخوان ها و مفاصل زانو لازم شود.
- جراحی های مختلف شامل آرتروسکوپی، آزاد کردن بافت های نرم رتیناکولار خارجی، عمل المسی ـ تریلیات، جراحی تنظیم مجدد مفصل کشککی ـ رانی و … ممکن است لازم باشد.
بهترین دکتر درمان درد جلوی زانو و ساییدگی کشکک
تاخیر در مراجعه به پزشک می تواند پروسه درمانی درد جلوی زانو و ساییدگی کشکک زانوی شما را سخت تر کند. داشتن یک پزشک مطمئن با عملکرد خوب می تواند خیال بیماران را بابت کیفیت خود عمل، نتیجه آن و کم شدن عوارض عمل راحت کند. شما برای درمان درد جلوی زانو و ساییدگی کشکک می توانید به دکتر مصطفی شاهرضایی جراح زانو و استاد تمام دانشگاه مراجعه کنید تا ایشان با بهره گرفتن از جدیدترین متدهای روز دنیا و تجربه زیاد خود به درمان شما بپردازند. در صورت داشتن هرگونه سوال در ارتباط با درد جلوی زانو و ساییدگی کشکک یا سایر مشکلات می توانید از ایشان مشاوره بخواهید و از روش های درمانی متنوع ایشان استفاده ببرید.