فهرست مطالب
ستون مهرهها که از جمجمه تا تنه ادامه دارد، گردن را تشکیل میدهد. حدودا 80 درصد از مردم جهان حداقل یک بار در زندگی خود گردن درد را تجربه کرده اند. گردن درد میتواند به دلیل سبک زندگی نادرست، بیماریهای مختلف و استرس ایجاد شود. به طور کلی، درد گردن دارای علت و درمانهای متفاوتی است. به دلیل شایع بودن این مشکل بر آن شدیم در این مقاله درباره انواع گردن درد صحبت کنیم.
گردن درد محوری
گردن درد محوری، یکی از شایعترین انواع درد گردن است به طوری که در حدود 10 درصد افراد درگیر این نوع گردن درد میشوند. این نوع گردن درد، با ایجاد درد در ستون فقرات خود را نشان میدهد و هیچ اختلال حرکتی در دستها و اندام تحتانی ایجاد نمیکند. از جمله دلایل اصلی پیدا شدن گردن درد محوری، آسیب به ماهیچهها و رباطهای حمایت کننده جمجمه و ستون فقرات گردنی است. از علائم اصلی درد محوری، میتوان به درد در قسمت خلفی گردن اشاره کرد. این درد ممکن است در قسمتی از جمجمه، شانه و یا سرشانه نیز احساس شود. از علائم دیگر گردن درد محوری، میتوان سفتی گردن، درد موضعی عضلانی یا گزگز را نام برد. در بسیاری از مواقع علائم این گردن درد 4 تا 6 هفته پس از شروع خود به خود از بین میرود. خطر ابتلا به درد گردن محوری در افرادی که دارای حالت ارگونومی و ضعف عضلات گردن هستند، بیشتر است.
بیمار بهتر است با ادامه دار شدن علائم، به پزشک مراجعه کند. در بیشتر موارد، پزشک با معاینه فیزیکی و پرسیدن شرح حال از بیمار میتواند درد گردن محوری را تشخیص دهد. همچنین پزشک برای رد احتمال وجود عفونت، شکستگی یا سرطان، انجام آزمایشات رادیوگرافی، MRI و سی اسکن را تجویز میکند. برای درمان درد محوری، روشهای متنوعی وجود دارد. بسیاری از بیماران برای درمان درد گردن محوری نیازی به جراحی نخواهند داشت. پزشک برای درمان گردن درد محوری معمولا قرصهای استامینوفن، داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلات را تجویز میکند. همچنین برای کاهش درد گردن محوری، انجام تمرینات ورزشی مناسب و فیزیوتراپی پیشنهاد مناسبی است. در صورت شدید بودن درد گردن، بیمار باید از گردنبند طبی استفاده کند، اما باید بعد از 3 روز شروع استفاده، درد کاهش پیدا کند.
با حفظ حالت مناسب خوابیدن، استفاده از یک بالش مناسب، خم نکردن گردن در هنگام مطالعه و رعایت تعادل گردن در هنگام استفاده از رایانه به طوری که چشمان یک سوم بالای صفحه قرار بگیرند، میتوان از بروز درد گردن محوری جلوگیری کرد.
گردن درد رادیکالوپاتی
یکی دیگر از انواع گردن درد، رادیکالوپاتی است. در بسیاری از موارد، این نوع گردن درد دردناک و به صورت یک طرفه است. در رادیکالوپاتی، ریشههای عصبی درگیر شده و باعث ایجاد درد در بازوها و گردن میشوند. در رادیکالوپاتی ممکن است مهرههای پایینی گردن درگیر شوند و باعث ایجاد درد در بازوها شود. همچنین در مواقعی ممکن است مهرههای بالای گردن درگیر شده و باعث بی حسی در پشت شانه و کنار سر شود. این عارضه ممکن است در اثر پیری و تغییرات فرسایشی رخ داده در ستون فقرات و یا در اثر وارد شدن صدمه ایجاد شود. همچنین از دلایل رایج آن دیابت قندی است. از دیگر دلایل رادیکالوپاتی میتوان به بیماری دژنراتیو مهره های گردن، تنگی سوراخ های بین مهرهها و فتق دیسک اشاره کرد.
این نوع گردن درد، بیشتر به صورت تیر کشیدن و یا سوزش خود را نشان می دهد. در این صورت درد از گردن شروع شده و به دستها و نواحی متاثر از عصب آسیب دیده منتقل میشود. علاوه بر این موارد، کم شدن حس، احساس گزگز، مور مور شدن، احساس درد و ضعف در بازوها و دستها از دیگر علائم شایع رادیکالوپاتی است. احساس تیر کشیدن ممکن است در یک بازو یا هر دو بازو حس شود.
پزشک با معاینات فیزیکی و گرفتن شرح حال از بیمار میتواند این نوع گردن درد را تشخیص دهد. البته در مواقعی پزشک برای تشخیص دقیقتر ممکن است انجام عکس برداری اشعه ایکس، تصویر برداری تشدید مغناطیسی، برق نگاری ماهیچه ای و … را تجویز کند.
عمده بیماران رادیکالوپاتی نیازی به درمان ندارند و به مرور زمان علائم بیماری از بین میرود؛ بنابراین در بیشتر افراد، گردن درد رادیکالوپاتی طی مدت زمان کوتاه چند هفته تا چند روز پس از شروع درد از بین میرود. یکی از مشکلاتی که در این گردن درد ممکن است به وجود آید برگشت عارضه پس از بهبودی است. البته در بیشتر مواقع ممکن است بدون درمان بهبود یابد. ولی برای بیمارانی که بعد از گذشت مدت زمانی بهبودی ایجاد نمیشود نیاز به درمان و ارزیابی دارند. بهترین روش درمانی در این مواقع، استفاده از فیزیوتراپی است. همچنین استفاده از آبدرمانی و حرکت درمانی باعث تسریع در درمان میشود. علاوه بر این موارد، بیماران میتوانند از روشهایی مثل آتلهای نرم گردنی، دارو، تزریق استروِیید و روشهای جراحی استفاده کنند. روشهای جراحی قابل استفاده در این نوع گردن درد عبارتند از: دیسککتومی و همچوشی قدامی گردنی، جراحی جایگزینی دیسک مصنوعی، جراحی لامینو فورامینوتومی خلفی گردن
میلوپاتی
میلوپاتی زمانی رخ میدهد که فشار به نخاع وارد شده و نخاع آسیب ببیند. نخاع، مجموعه ای از اعصاب امتداد یافته در طول ستون فقرات است. آسیب به نخاع و ایجاد میلوپاتی به دلایل مختلفی از جمله سانحه، تنگی مجرای ستون فقرات به صورت مادر زادی، بیماری تخریب تدریجی و یا بیرون زندگی دیسک به وجود میآید؛ اما فرسودگی تدریجی و طبیعی که با افزایش سن به وجود میآید، از دیگر دلایل ایجاد این نوع گردن درد است. در برخی از اوقات، میلوپاتی در امتداد یک بیماری دیگر ایجاد میشود. به طور مثال ممکن است دیابت کنترل نشده، باعث آسیب به نخاع و ایجاد این عارضه شود. این نوع گردن درد با توجه به محلی از نخاع که به آن فشار وارد میشود، دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:
میلوپاتی گردنی Cervical Myelopathy: شایعترین نوع میلوپاتی، این نوع است. در این نوع میلوپاتی، ناحیه گردن ستون فقرات درگیر میشود. از علائم رایج این نوع میلوپاتی گردن درد است.
میلوپاتی قفسه سینهای (Thoracic Myelopathy): در این نوع میلوپاتی ناحیه ستون فقرات درگیر میشوند. آسیب نخاع در این نواحی باعث میشود تا نخاع تحت فشار قرار بگیرند.
میلوپاتی کمری (Lumbar Thoracic): این نوع میلوپاتی در افرادی که دارای نخاع طولانی تری هستند دیده میشود. به همین دلیل میلوپاتی کمری که باعث ایجاد درد در کمر میشود، جزء موارد نادر میلوپاتی است.
میلوپاتی دارای علائمی مانند بی حسی یا مشکلات راه رفتن، گردن درد به همراه ضعف بازو یا پا، سفتی گردن، صدا دادن گردن در هنگام حرکت دادن، درد ناگهانی و سوزن سوزن شدن در مچ دست و بازوها و آرنج و از بین رفتن حواس مکان یابی دارد. تشخیص این بیماری به دلیل اینکه علائم منحصر به فردی ندارد، با معاینات دقیق پزشکی و تهیه پیشینه پزشکی قابل تشخیص خواهد بود. بررسی رفلاکسهای بدن توسط پزشک یک روش تشخیصی موثر است.
درمان میلوپاتی بسته به عوامل بروز آن انتخاب میشود. برخی از علائم میلوپاتی قابل درمان نیست ولی با انجام برخی از درمانها میشود از پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد. بهترین درمان برای کاهش فشارهای وارد شده به گردن، روش جراحی است. روشهای جراحی قابل انجام برای درمان میلوپاتی عبارتند از: روش جراحیِ لامینوتومیِ خَلفی و روش جراحی قدامیِ گردنی. پزشک با توجه به وضعیت بیمار، روش مناسب جراحی را انتخاب میکند؛ اما در مواردی که میلوپاتی خفیف باشد پزشک برای ثابت نگه داشتن مهرههای گردن، استفاده از گردنبند طبی را پیشنهاد میکند. همچنین انجام بعضی از حرکات موثر که توسط پزشک آموزش داده میشود تا حدودی میتواند باعث بهبود این نوع گردن درد شود. میلوپاتی با احساس درد شدید همراه است، در این مواقع برای کاهش درد استفاده از ماساژ عضلات و استخوانها و مصرف داروهای مسکن موثر خواهد بود. از دیگر روشهای درمانی برای میلوپاتی میتوان به تزریق استرویید از اپیدورال ستون اشاره کرد.
سخن پایانی
هر 3 نوع گردن درد (محوری، رادیکالوپاتی، میلوپاتی) میتوانند حاد یا مزمن باشند. درد حاد به دردی گفته میشود که در اثر یک آسیب دیدگی یا فشار ناگهانی به وجود آمده است. در بیشتر مواقع این درد با استراحت، مسکنهای بدون نسخه و یخ گذاشتن طی مدت زمان کوتاهی رفع میشود. درحالیکه درد مزمن به دردی گفته میشود که مدت طولانی مثلا حدود 3 ماه ادامه داشته باشد. کسانی که درمانهای محافظ کارانه باعث بهبود آنها نشود با تعیین وقت قبلی میتوانند به مطب دکتر مصطفی شاهرضایی فلوشیپ جراحی زانو در تهران مراجعه کنند. دکتر مصطفی شاهرضایی با بهرهگیری از جدیدترین تجهیزات تصویربرداری و داشتن تجربه و مهارت کافی در تشخیص و درمان انواع گردن درد، روش درمانی مناسب را برای شما اتخاذ خواهند کرد.